El Mundo. Κυριακή 6 Μαΐου 2012
της Irene Hdez. Velasco
Κατά τη θητεία του ως Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, ο Ευάγγελος Βενιζέλος (Θεσσαλονίκη, 1957) βρέθηκε υποχρεωμένος να βάλει σε εφαρμογή τα πιο σκληρά μέτρα λιτότητας στην ιστορία του ελληνικού κράτους. Τώρα, τα μέτρα αυτά απειλούν να δώσουν στο κόμμα του, το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ, ένα πικρό ποτήρι κατά τις κρίσιμες γενικές εκλογές που πραγματοποιούνται σήμερα στην Ελλάδα και στις οποίες ο Βενιζέλος κατεβαίνει ως υποψήφιος πρωθυπουργός.
Ερώτηση.– Μετά από πέντε χρόνια κρίσης και δυόμισι χρόνια σκληρότατων μέτρων λιτότητας, οι Έλληνες είναι γεμάτοι θυμό, ιδιαίτερα ενάντια στο κόμμα σας, το ΠΑΣΟΚ. Καταλαβαίνεται αυτόν τον θυμό;
Ευ. Βενιζέλος: Πιστέψτε με, κανείς δεν καταλαβαίνει καλύτερα την αγωνία και τον θυμό του κόσμου απ’ ό,τι το ΠΑΣΟΚ. Κανείς. Πριν δυόμισι χρόνια, το ΠΑΣΟΚ ήρθε στην εξουσία και βρήκε μια χώρα στο χείλος της αβύσσου. Χρειαστήκαμε λίγο χρόνο για να αντιληφθούμε πόσο άσχημη ήταν η κατάσταση. Θα έπρεπε να είχαμε κάνει πράγματα που δεν ξέραμε ότι έπρεπε να κάνουμε γιατί κανείς δεν μας προειδοποίησε και γι αυτό έχουν ευθύνη οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και η Ευρωζώνη.
Πιστεύαμε ότι ήταν μια συμβατική κρίση. Δεν αντιληφθήκαμε ότι ήταν σαν πυρηνική καταστροφή για την οικονομία και ότι βασικά στοιχεία της οικονομικής πολιτικής είχαν εκτροχιαστεί. Και όταν το αντιληφθήκαμε, αναγκαστήκαμε να λάβουμε δραστικά μέτρα που προκάλεσαν σοκ. Ο κόσμος είναι θυμωμένος και νιώθει προδομένος. Πάνω από ένα εκατομμύρια άνθρωποι στην Ελλάδα δεν έχουν δουλειά. Δεν υπάρχει καμία οικογένεια που να μην έχει κάποιον άνεργο. Προσωπικά, έχω αντιμετωπίσει δημοσίως εξοργισμένους ανθρώπους. Προσπάθησα να τους εξηγήσω την κατάσταση λέγοντας την αλήθεια. Αλλά η σχέση αυτή είναι αμφίδρομη: χρειάζεται κάποιος να λέει την αλήθεια και κάποιος άλλος να είναι έτοιμος να ακούσει.
Ε.– Πολλοί Έλληνες διαμαρτύρονται γιατί τα μέτρα λιτότητας δεν βοηθούν την οικονομία, αλλά αντίθετα τους στραγγαλίζουν μέχρι θανάτου…
Ευ. Βενιζέλος: Η αλήθεια είναι ότι παρά το ότι υπήρξε τεράστια πρόοδος σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή και παρά την επιτυχία που είχαμε με την μείωση του χρέους που κατείχαν ιδιώτες, η χώρα εδώ και πέντε χρόνια υποφέρει από την βαθειά ύφεση.
Το μνημόνιο [η συμφωνία της Ελλάδας με το ΔΝΤ και τους πιστωτές της] στηρίζεται σε δύο πυλώνες: τη δημοσιονομική προσαρμογή και της διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται για να γίνει η Ελλάδα μια ανταγωνιστική οικονομία. Αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές θα έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και πολύ καιρό. Αν είχαμε αποφασίσει να τι κάνουμε νωρίτερα, η δημοσιονομική προσαρμογή θα ήταν πολύ πιο ομαλή και δεν είχε ένα τόσο αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη. Όμως, με δεδομένο ότι δεν μπορούμε οι ίδιοι να χρηματοδοτήσουμε το δημοσιονομικό μας έλλειμμα, είμαστε υποχρεωμένοι να αποδεχτούμε το πλαίσιο που έθεσαν για εμάς το ΔΝΤ και η Ευρωζώνη.
Ε.– Πώς νιώθετε, εσείς ως σοσιαλιστής, που εφαρμόζετε κάποια μέτρα που δεν είναι καθόλου σοσιαλιστικά αλλά αντίθετα είναι πολύ συντηρητικά;
Ευ. Βενιζέλος: Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Η κρίση μας χτύπησε τη στιγμή που το περιβάλλον στην Ευρώπη ήταν πολύ συντηρητικό. Αυτή δεν είναι η Ευρώπη που θυμόμαστε παλιά. Η δημοσιονομική πειθαρχία και η λιτότητα δεν αποτελούν απαντήσεις γι’ αυτή την χωρίς προηγούμενο κρίση που όλοι γνωρίζουμε ότι δεν είναι μια κρίση της Ελλάδας ή οποιασδήποτε άλλης συγκεκριμένης χώρας του ευρωπαϊκού νότου.
Γνωρίζουμε ότι τα μέτρα που υιοθετήσαμε δεν εναρμονίζονται με τα σοσιαλιστικά μας ιδεώδη. Δεν νιώθουμε άνετα με αυτό. Αλλά δεν είμαστε μόνοι μας στον κόσμο. Στρεφόμαστε στους εταίρους μας ζητώντας βοήθεια. Και οι συντηρητικοί εταίροι μας βλέπουν τον κόσμο και τα προβλήματά του με διαφορετικά μάτια.
Ε.– Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ θα χάσει πολλές ψήφους, ενώ κάποια εξτρεμιστικά κόμματα -συμπεριλαμβανομένων των νεοναζί- θα αποκτήσουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.
Ευ. Βενιζέλος: Αν και η κατάσταση μοιάζει περίπλοκη, στην πραγματικότητα οι επιλογές είναι απλές. Οι Έλληνες σήμερα καλούνται να δώσουν μια σαφή απάντηση για το αν θέλουν να συνεχίσουν στον σίγουρο και υπεύθυνο φιλοευρωπαϊκό δρόμο, ή αν θέλουν κάτι άλλο. Αυτό το κάτι άλλο είναι ένας τυφλός δρόμος που κανείς δεν ξέρει που μας οδηγεί. Μπορεί κάποιοι να υπάρχουν κάποιοι που θα αποφασίσουν να ψηφίσουν κόμματα της ακροαριστεράς ή της ακροδεξιάς για να τιμωρήσουν το σύστημα. Είναι φυσικά δικαίωμά τους να το κάνουν, αλλά εμείς, οι υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τον εκφασισμό της ελληνικής κοινωνίας. Είναι παραλογισμός και κρίμα, άνθρωποι που είναι απελπισμένοι και θυμωμένοι, που δεν έχουν δουλειά κι έχουν χάσει τις επιχειρήσεις τους, να πείθονται από τέτοιες πολιτικές προτάσεις. Γι αυτό, θέλουμε να πείσουμε αυτούς τους ανθρώπους ότι παρά την πικρία τους, παρά το ότι είδαν να συνθλίβονται οι ελπίδες τους, πρέπει να ξαναψηφίσουν ΠΑΣΟΚ γιατί είμαστε το μόνο κόμμα που λέει την αλήθεια, μια αλήθεια δύσκολη και επίπονη, η οποία όμως θα μας επιτρέψει να βγούμε με ασφάλεια από το τούνελ.
Ε.– Προσωπικά, πώς θα νιώθατε αν έπρεπε να κάτσετε στη Βουλή δίπλα σε 15 νεοναζί.
Ευ. Βενιζέλος: Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν σκέφτηκα ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο. Δεν μπορώ να φανταστώ τη Βουλή των Ελλήνων, το ναό της δημοκρατίας μας, να φιλοξενεί οπαδούς του νεοναζισμού. Είναι κάτι που πραγματικά με θλίβει. Αν συμβεί αυτό θα είναι μια τεράστια ήττα για τη δημοκρατία μας και για τις αξίες μας και ντροπή για την ιστορία μας.
Ε.– Πολλά από αυτά τα κόμματα κάνουν καμπάνια υποσχόμενα ότι θα επαναδιαπραγματευτούν τους όρους που έχει επιβάλει η ΕΕ στην Ελλάδα, ζητώντας ακόμα και την έξοδο από το ευρώ και την επιστροφή στη δραχμή…
Ευ. Βενιζέλος: Εύκολα υπόσχεται κανείς τον παράδεισο επί της γης. Είναι εύκολο να λες στον κόσμο αυτό που θέλει να ακούσει σε καιρούς κρίσης. Είναι εύκολο να ασκείς κριτική και να προτείνεις μη ρεαλιστικές λύσεις όταν δεν έχεις την ευθύνη να βγάλεις το πλοίο από την καταιγίδα και να το οδηγήσεις σε ασφαλές λιμάνι. Πολλά μικρά κόμματα της αριστεράς και της δεξιάς έρχονται και λένε ότι έχουν τη μαγική λύση στα χέρια τους. Οι προτάσεις τους προς τους Έλληνες ψηφοφόρους οδηγούν στον ίδιο προορισμό: στην έξοδο από την Ευρωζώνη, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το διεθνές οικονομικό σύστημα, σε μία κατάσταση απομόνωσης και σε έναν φαύλο κύκλο που θα μας μετατρέψει σε τριτοκοσμική χώρα εντός της Ευρώπης. Αυτή είναι η μοναδική αλήθεια.
Ε.– Έχει γλιτώσει η Ελλάδα τον κίνδυνο χρεοκοπίας ή ακόμα την απειλεί;
Ευ. Βενιζέλος: Πρέπει να συνεχίσουμε με μεγάλη ένταση τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα απελευθερώσουν και θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα; Της οικονομίας μας. Όμως χρειαζόμαστε και βοήθεια. Έχω προτείνει να μας επιτραπεί να επεκτείνουμε το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής κατά ένα έτος. Αυτή η μικρή επέκταση από δύο σε τρία χρόνια θα μας βοηθούσε πολύ.
Ε.– Πιστεύετε ότι η Ευρώπη χειρίστηκε σωστά αυτή την κρίση; Και, κυρίως, πιστεύετε ότι αυτή είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση που αναμένατε όταν ενταχθήκατε σε αυτήν;
Ευ. Βενιζέλος: Δεν είναι η ίδια Ευρώπη, όχι. Αλλά ούτε κι αυτός είναι ο ίδιος κόσμος. Οι αγορές έχουν γίνει κυρίαρχοι του παιχνιδιού και επιβάλλονται στις δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις. Η κοινωνική Ευρώπη έχει υποχωρήσει αφήνοντας στην Ευρώπη των αγορών. Αυτή είναι η συντηρητική Ευρώπη που πρέπει να αλλάξουμε. Και γι αυτό είναι τόσο σημαντικό να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία ο François Hollande. Ελπίζουμε ότι η νίκη του θα προκαλέσει μια μεγάλη αλλαγή της πορείας που έχει πάρει η Ευρώπη.
