30 Σεπτεμβρίου 2009
Ποιο είναι το διακύβευμα των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου;
Ευ. Βενιζέλος: Το κεντρικό ζήτημα των εκλογών είναι αναμφίβολα η κατάσταση στην οικονομία, αν και η κρίση στην Ελλάδα δεν είναι απλώς και μόνο οικονομική. Είναι και θεσμική και ηθική. Είναι κρίση του κράτους συνολικά, αλλά και της κοινωνικής συνοχής. Κρίση του μοντέλου ανάπτυξης. Είναι κρίση ενός ανύπαρκτου φορολογικού συστήματος, μιας «χύμα» φορολογικής κατάστασης που δεν επιτρέπει την άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής και τελικά καμιάς απολύτως πολιτικής.
H Nέα Δημοκρατία θεωρεί ότι το διακύβευμα είναι η επιλογή πρωθυπουργού. Είναι γεγονός πως στο πολιτικό μας σύστημα ο ρόλος του πρωθυπουργού είναι καθοριστικός, γιατί αυτός επιλέγει την σύνθεση της κυβέρνησης και καθορίζει τις κατευθύνσεις της πολιτικής της. Είδαμε όμως, επί των ημερών του κ. Καραμανλή, την παρακμή και το αδιέξοδο μιας μοναχικής πρωθυπουργοκεντρικής αντίληψης για την λειτουργία της κυβέρνησης και του κράτους. Έχει λοιπόν πάρα πολύ μεγάλη σημασία το πρόσωπο του πρωθυπουργού, αλλά έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία και η ουσία των πολιτικών και το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα λειτουργήσει η νέα κυβέρνηση.
Κατά πόσο είναι εφικτός ο στόχος αυτοδυναμίας και με ποιους θα συγκυβερνήσετε σε περίπτωση που δεν τα καταφέρετε;
Ευ. Βενιζέλος: Η αυτοδυναμία είναι αριθμητικά και πολιτικά απολύτως εφικτή. Όλοι προεξοφλούν άλλωστε τη νίκη του ΠΑΣΟΚ και άρα το ζητούμενο είναι η έκταση και η ποιότητα της νίκης αυτής. Μία συγκυβέρνηση των δύο μεγάλων κομμάτων αλλοιώνει τα δεδομένα ενός σύγχρονου, δημοκρατικού κοινοβουλευτικού συστήματος διακυβέρνησης. Καταργεί τη διάκριση μεταξύ κυβερνητικής πλειοψηφίας και αντιπολιτευόμενης μειοψηφίας, ακυρώνει τη λειτουργία των θεσμικών αντιβάρων που είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της διαφάνειας, ενισχύει τον κομματισμό στο κράτος και ενθαρρύνει μία μαξιμαλιστική και ανέξοδη αντιπολίτευση εκ μέρους των μικρών κομμάτων που έχουν, ούτως ή άλλως, μέτωπο με τον «δικομματισμό». Ένα τέτοιο σχήμα μπορεί να λειτουργήσει προσωρινά, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, άρα θα έχουν όλοι στραμμένα τα μάτια στις επόμενες εκλογές. Αντί να αναληφθούν μεγάλες πρωτοβουλίες, δεν θα γίνει τίποτε και θα προκληθεί μεγαλύτερη βλάβη στο πολιτικό σύστημα και την οικονομία. Τι απαντάτε σε όλους όσοι υποστηρίζουν ότι το ΠΑΣΟΚ τώρα χαϊδεύει αυτιά, αλλά όταν γίνει κυβέρνηση θα λάβει σκληρά οικονομικά μέτρα;
Ευ. Βενιζέλος: Η νέα κυβέρνηση πρέπει να είναι ειλικρινής, δίκαιη, φιλολαϊκή, αποτελεσματική, προκειμένου να αλλάξει την ατμόσφαιρα τόσο στην αγορά όσο και στο δημόσιο βίο γενικότερα. Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν την πραγματική κατάσταση της οικονομίας, αλλά και τις δυνατότητες που έχουμε να εφαρμόσουμε άλλες πολιτικές, συμβατές με το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Πολιτικές που αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κρίσης, διαμορφώνουν μία άλλη αναπτυξιακή προοπτική και μια άλλη κοινωνική ισορροπία. Το στοίχημα είναι αναμφίβολα δύσκολο, αλλά μπορεί να κερδηθεί. Με ποιες προτάσεις λοιπόν μπορεί να αντιμετωπιστεί η διεθνής και εγχώρια οικονομική κρίση;
Ευ. Βενιζέλος: Εδώ και χρόνια τονίζω ότι το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας είναι η σύγκρουση μεταξύ τυπικών και άτυπων στοιχείων, η σύγκρουση μεταξύ οικονομίας και παραοικονομίας. Αλλά οι ατυπίες επεκτείνονται και στους θεσμούς , το διοικητικό και δικαστικό σύστημα, στην ίδια τη λειτουργία της κοινωνίας. Χρειάζεται συνεπώς μία εθνική συμφωνία φορολογικής εμπιστοσύνης, ειλικρίνειας και δικαιοσύνης που θα λειτουργεί ταυτόχρονα και ως εθνική συμφωνία σταδιακής μετάβασης από την παραοικονομία και την φοροδιαφυγή στην επίσημη οικονομία και σε ένα σύγχρονο φορολογικό σύστημα που θα προστατεύει και δεν θα μειώνει τα πραγματικά εισοδήματα. Αυτό χρειάζεται εξειδίκευση ανά κλάδο και ανά περιοχή που μπορεί να γίνει και θα γίνει. Άλλωστε οι πολίτες έχουν καταλάβει ότι εφόσον χρειαζόμαστε ένα κράτος ικανό διαχειριστή κρίσεων, ένα κράτος που να λειτουργεί και αναπτυξιακά και αναδιανεμητικά, χρειάζονται αντίστοιχες δημόσιες δαπάνες και άρα αντίστοιχα δημόσια έσοδα. Στο ζήτημα συνεπώς του φορολογικού συστήματος, κρίνονται στην πραγματικότητα τα πάντα. Πρόκειται για την λυδία λίθο, όλων των επιμέρους πολιτικών. Το ΠΑΣΟΚ θα επιμείνει στην άποψη να στηρίξει για την Προεδρία της Δημοκρατίας τον Κάρολο Παπούλια;
Ευ. Βενιζέλος: Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η Νέα Δημοκρατία, έχουν ταχθεί υπέρ της ανανέωσης της θητείας του Κάρολου Παπούλια στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Συνεπώς δεν υπάρχει αντικείμενο περαιτέρω συζήτησης.
* Η συνέντευξη δόθηκε στο δημοσιογράφο Χρήστο Κιούπη