Παρασκευή, 24 Φεβρουαρίου 2012

Απάντηση και παρεμβάσεις του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών κ. Ευάγγελου Βενιζέλου στη συζήτηση επί της επίκαιρης ερώτησης του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξη Τσίπρα με θέμα την περικοπή επικουρικών και κύριων συντάξεων

Απάντηση στην επίκαιρη ερώτηση Α. Τσίπρα

 Δεν υπάρχει, κύριε Πρόεδρε, πιο δυσάρεστο πράγμα για μια κυβέρνηση και για μια Βουλή από το να βρίσκεται στην ανάγκη να αποφασίζει περικοπές συντάξεων, έστω και αν αυτό αφορά τις σχετικά μεγαλύτερες συντάξεις, έστω και αν αυτό αφορά πολύ μικρές περικοπές.

Για να βρεθεί το κράτος, για να βρεθεί η πολιτεία στην ανάγκη να περικόπτει συντάξεις, πάει να πει ότι τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, είναι στο όριο του τραγικού. Γιατί το δίλημμα που έχουμε μπροστά μας –το επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά και το επαναλαμβάνω για να το ακούσει ο κάθε Έλληνας συνταξιούχος, ο κάθε Έλληνας ασφαλισμένος που θέλει να βλέπει ότι υπάρχει βιωσιμότητα και προοπτική του ασφαλιστικού συστήματος για την παρούσα και τις μελλοντικές γενιές- είναι ή κάποιες περικοπές για να σταθούμε στα πόδια μας και να σώσουμε τη χώρα και το ασφαλιστικό σύστημα και τις συντάξεις ή οικονομική διάλυση, διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος, αδυναμία καταβολής συντάξεων, δραματικές περικοπές, πραγματική βαλκανοποίηση.

Δεν «βαλκανοποιούνται» -για να χρησιμοποιήσω εντός εισαγωγικών την έκφραση του κ. Τσίπρα- οι μισθοί και οι συντάξεις. Μειώνονται. Μειώνονται σε σχέση με τα επίπεδα του 2009-2010. Και πράγματι επιστρέφουμε στα επίπεδα του 2004, αν μπορώ να κάνω μια τέτοια αναφορά μέσα στο χρόνο. Αυτό γίνεται ακριβώς για να μην πάμε στη δεκαετία του ’70, στη δεκαετία του ’60 ή στη δεκαετία του ’50.

Έρχομαι, όμως, στα συγκεκριμένα ερωτήματα που έθεσε ο κ. Τσίπρας. Η αναδιάρθρωση των επικουρικών ασφαλιστικών ταμείων συζητείται στη Βουλή με τη διαδικασία του νομοθετικού έργου. Το σχετικό νομοσχέδιο που εισηγείται το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων συζητήθηκε στην Επιτροπή και θα συζητηθεί την Τετάρτη στην Ολομέλεια. Υπάρχει η δυνατότητα να αναλυθούν όλα τα θέματα, να παρουσιαστούν οι αναλογιστικές μελέτες, να παρουσιαστεί η κατάσταση των επικουρικών ταμείων. Οι δε περικοπές στις συντάξεις έχουν ήδη αποφασιστεί από τη Βουλή, όταν εγκρίναμε το νέο πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας πριν από δεκαπέντε ημέρες.

Το ειδικότερο ερώτημα του κ. Τσίπρα είναι: Μήπως περικόπτουμε τις συντάξεις λόγω του PSI; Μήπως εάν δεν είχε μεσολαβήσει το PSI, θα μπορούσαμε να δίνουμε τις συντάξεις ακέραιες χωρίς καμία μείωση; Η απάντηση είναι απολύτως όχι. Δεν έχει καμία σχέση το PSI με τις περικοπές των συντάξεων. Τα χαρτοφυλάκια των ασφαλιστικών ταμείων, δηλαδή η επένδυση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων σε τίτλους του ελληνικού Δημοσίου, σε ομόλογα, δεν χρησιμοποιούνται τώρα για την καταβολή συντάξεων. Τώρα τα χαρτοφυλάκια αυτά είναι ούτως ή άλλως σε τραγικά χαμηλά επίπεδα. Τα χαρτοφυλάκια αυτά δε τα αναπληρώνει στο ακέραιο το ελληνικό δημόσιο μέσα από την επιχορήγηση του κρατικού Προϋπολογισμού κάθε δύο χρόνια.

Το συνολικό χαρτοφυλάκιο τίτλων του ελληνικού Δημοσίου που κατέχουν τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία είναι 27 δισεκατομμύρια ευρώ. Κάθε χρόνο η επιχορήγηση που δίνει ο κρατικός Προϋπολογισμός προς τα ταμεία αυτά ξεπερνά τα 13 δισεκατομμύρια ευρώ. Άρα, σε δύο χρόνια ο κρατικός προϋπολογισμός πληρώνει το σύνολο του χαρτοφυλακίου. Το χαρτοφυλάκιο αυτό αποτιμάται στις σημερινές τιμές των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου.

Εάν αφήναμε τη χώρα χωρίς PSI ή εάν αφήναμε το χρέος χωρίς αναδιάρθρωση, θα είχε εξανεμιστεί το χαρτοφυλάκιο αυτό των ασφαλιστικών ταμείων. Τώρα αναδιαρθρώνεται και το χαρτοφυλάκιο αυτό με μετρητά, με νέα ισχυρότερα ομόλογα πολύ μεγαλύτερης αξίας, καθαρής παρούσης αξίας, και επιπλέον η Βουλή έχει ψηφίσει –και αυτό είναι νόμος του κράτους- ειδικό φορέα για την αναπλήρωση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων μέσα από τη μεταφορά περιουσίας του Δημοσίου.

Έχουμε πει ότι θα αποκαταστήσουμε τα επίπεδα της περιουσίας των ταμείων στο ακέραιο, εκεί που βρισκόταν η ονομαστική τιμή των ομολόγων που περιείχε το χαρτοφυλάκιό τους και το χαρτοφυλάκιο που διαχειρίζονται τα ίδια τα ταμεία με τα διοικητικά τους συμβούλια και το χαρτοφυλάκιο που διαχειρίζεται το κοινό κεφάλαιο της Τράπεζας της Ελλάδος.

Άρα, η απάντησή μου είναι διπλή: Όχι, η αναδιάρθρωση του χρέους μέσω του PSI δεν επηρεάζει τις συντάξεις. Οι συντάξεις επηρεάζονται από το γεγονός ότι είναι εκτροχιασμένα τα δημοσιονομικά πράγματα της χώρας, ότι δεν λειτουργεί δημοσιονομικά η χώρα με ομαλό τρόπο και πρέπει να αποκαταστήσουμε τη δημοσιονομική τάξη για να μπορεί αυτή η χώρα να επιβιώσει και να ανακτήσει τη δημοσιονομική της κυριαρχία.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η συνολική δαπάνη του κρατικού Προϋπολογισμού για συντάξεις του ιδιωτικού τομέα και του Δημοσίου υπερβαίνει τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ. Είναι μαζί με τη δαπάνη για την υγεία, το πιο σημαντικό κονδύλι του προϋπολογισμού. Όταν μιλάμε δυστυχώς για δαπάνες, μιλάμε για μισθούς, συντάξεις, υγεία, πρόνοια.

Εάν δεν αυξήσουμε τα έσοδα και εάν δεν εκλογικεύσουμε τις δαπάνες ξεκινώντας από τις δαπάνες υγείας, πρόνοιας, ώστε να είμαστε στοχευμένοι στις παροχές μας με καλά κοινωνικά αποτελέσματα, δεν θα μπορέσουμε να εκλογικεύσουμε, να συμμαζέψουμε, να νοικοκυρέψουμε τα δημόσια οικονομικά.

Δεύτερη απάντηση: Υπάρχει τίποτα που να συνδέει τη διαδικασία που ψηφίζει το Υπουργικό Συμβούλιο σήμερα και ψήφισε η Βουλή χθες με το μέλλον των ασφαλιστικών ταμείων; Ναι, θα ενισχυθεί η περιουσία των ταμείων. Θα γίνει πιο στέρεη, πιο ασφαλής. Εάν δεν είχαμε, όμως, κάνει αυτές τις παρεμβάσεις από το 2010 έως σήμερα, θα είχε εκτιναχθεί η συνολική δαπάνη για την ασφάλιση, θα είχαμε φτάσει σε μια προοπτική η οποία θα ήταν πραγματικά ζοφερή.

Πρέπει, επίσης, να λάβουμε υπόψη μας ότι, όπως και να το κάνουμε, ο μόνος τρόπος για να σωθεί το κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα τώρα είναι να σωθεί η οικονομία. Γιατί μόνο ξεπερνώντας την ύφεση, μόνο γυρνώντας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, μόνο μειώνοντας την ανεργία θα αποκαταστήσουμε τις εισφορές. Τώρα έχουμε μείωση των εισφορών εργοδοτικών και εργατικών κατά 30% λόγω της ανεργίας και λόγω της ύφεσης. Μειώσαμε τις δαπάνες υγείας συνολικά κατά 30% μέσα από εκλογικεύσεις και νοικοκυρέματα, γιατί αναμφίβολα υπήρχε σπατάλη και διόγκωση της δαπάνης της φαρμακευτικής αλλά και άλλης. Και πάλι, όμως, αυτό δεν αρκεί.

Άρα, το συνολικό σχέδιο που εφαρμόζουμε για τη χώρα, το νέο πρόγραμμα, η προσπάθεια που κάνουμε, οι θυσίες, έχουν ως στόχο να σώσουν και τη χώρα και τις συντάξεις. Και όταν λέω συντάξεις, δεν εννοώ μόνο τις συντάξεις της παρούσας γενιάς αλλά και των μελλοντικών γενεών συνταξιούχων.

Απάντηση στην δευτερολογία Α. Τσίπρα

 Κύριε Πρόεδρε, θα απαντήσω αντίστροφα, από τα ειδικότερα προς τα γενικότερα θέματα. Λέει ο κ. Τσίπρας: «Ακυρώστε την παραγγελία των δύο υποβρυχίων για να κερδίσετε 1 δισεκατομμύριο ευρώ». Τα δύο υποβρύχια τροφοδοτούν την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία. Η πρόταση του κυρίου Τσίπρα είναι: «Στερείστε το Ναυτικό από τα υποβρύχια που έχει προϋπολογίσει για την ασφάλεια του Αιγαίου και κλείστε αμέσως τις δύο μεγάλες ναυπηγικές βιομηχανίες, τα Ελληνικά Ναυπηγεία του Σκαραμαγκά και κατ’ επέκταση, φυσικά, και της Ελευσίνας. Ρίξτε στην ανεργία 3.000 άτομα και όλα τα συναρτώμενα με τα ναυπηγεία επαγγέλματα, που σημαίνει 10.000 οικογένειες στην ανεργία».

Είναι εξαιρετικά πρακτική και χρήσιμη πρόταση, την οποία μπορούμε να κρατήσουμε και να συζητήσουμε τι σημαίνει αυτό για αμυντικούς σκοπούς, τι σημαίνει δημοσιονομικά, όταν πρόκειται για ένα δισεκατομμύριο ευρώ τα επόμενα δέκα χρόνια, όχι σε ένα χρόνο, και τι σημαίνει αυτό για την ανεργία και για τη βιομηχανική υποδομή και για τις προοπτικές ανάπτυξης της χώρας.

Λέει, επίσης, ο κ. Τσίπρας: «Δεν μπορούσατε να βρείτε 325 εκατομμύρια ευρώ από αλλού και όχι από συντάξεις;». Μα, αναζητήσαμε και βρήκαμε συμπληρωματικούς πόρους για τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος, προκειμένου μέχρι το 2015 να αποκτήσουμε πρωτογενή πλεονάσματα και δυνατότητα επανόδου σε καθεστώς δημοσιονομικής κυριαρχίας 3 δισεκατομμυρίων ευρώ στη φάση αυτή. Το κονδύλι των 325 εκατομμυρίων ευρώ ήταν το 1/10 του συνολικού ποσού που αναζητήθηκε, εντοπίστηκε, περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα και θα ψηφιστεί με την τροποποίηση του Προϋπολογισμού την ερχόμενη Τρίτη στην Ολομέλεια της Βουλής.

Έχει εξηγήσει ο κ. Κουτρουμάνης ότι οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις γίνονται όχι λόγω του νέου προγράμματος της Τρόικας ή του PSI, αλλά επειδή τα επικουρικά ταμεία, τα οποία είναι κεφαλαιοποιητικά και χρηματοδοτούνται από εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων μόνο, γιατί είναι επικουρική η ασφάλιση, δεν αντέχουν αν δεν εξυγιανθούν. Γι’ αυτό εισηγείται η Κυβέρνηση –εισηγούνται και τα δύο κόμματα που τη στηρίζουν και μετέχουν σ’ αυτήν, δηλαδή και το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία- το σχέδιο αναδιάρθρωσης των επικουρικών ταμείων.

Λέει ο κ. Τσίπρας: «Έχουμε εξαιρέσει τα ομόλογα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά δεν εξαιρούμε τα ομόλογα των ταμείων». Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στηρίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την ελληνική οικονομία με 130 δισεκατομμύρια ευρώ και παρεμβαίνει στην αγορά ομολόγων αγοράζοντας ομόλογα των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, για να συγκρατήσει τις πιέσεις των κερδοσκόπων και για να μην ξεφύγει η κατάσταση. Αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα βλέπει τα ομόλογά της να υφίστανται μείωση της ονομαστικής αξίας, ενώ τα έχει αποκτήσει για να βοηθήσει τις χώρες, γιατί να συνεχίσει να το κάνει αυτό; Γιατί να συνεχίσει να το κάνει για την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία;

Αν εμείς δεν έχουμε αίσθηση του τι σημαίνει νομισματική αρχή και παρέμβαση για τη σταθερότητα της χρηματοοικονομικής αγοράς, είμαστε άξιοι της μοίρας μας, γιατί δεν καταλαβαίνουμε πώς λειτουργεί το σύστημα και ποιους κινδύνους έχει!

Επίσης, είναι ανακριβές ότι δεν επανακεφαλαιοποιούνται τα ταμεία, διότι έχουμε ψηφίσει νόμο πριν από λίγες ημέρες για την επανακεφαλαιοποίηση των ταμείων! Τα ταμεία είναι όλα κρατικά εγγυημένα και θα αποκατασταθεί η περιουσία τους. Αν δεν κάναμε αυτήν την παρέμβαση και τα αφήναμε στη μοίρα τους, θα είχαν την ψευδαίσθηση ότι έχουν ένα χαρτοφυλάκιο ομολόγων, ενώ δεν θα είχαν τίποτα!

Έρχομαι τώρα στο ερώτημα: «Πώς θα πετύχουμε την ανάπτυξη;». Μα, την ανάπτυξη θα την πετύχουμε πρωτίστως μέσα από την αλλαγή του κλίματος, μέσα από την ασφάλεια, μέσα από τη δυνατότητα να γίνει η Ελλάδα τόπος επενδύσεων, μέσα από μικρές επενδύσεις που θα κάνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις. Την ανάπτυξη θα την πετύχουμε μέσα από την αλλαγή στο τραπεζικό σύστημα, μέσα από ένα ασφαλές και στέρεο τραπεζικό σύστημα επανακεφαλαιοποιημένο, υπό το στρατηγικό έλεγχο του κράτους, αλλά υπό ιδιωτική διοίκηση που θα αλλάξει τα επίπεδα ρευστότητας στην αγορά.

Εάν δεν αλλάξει η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε το ΕΣΠΑ, ούτε να εφαρμόσουμε τον αναπτυξιακό νόμο, ούτε να προχωρήσει κάποια μικρή, μεσαία ή μεγάλη ιδιωτική επένδυση, γιατί παντού θέλει τραπεζική συμμετοχή, τραπεζική συμμετοχή, τραπεζική συμμετοχή! Αυτό είναι το μεγάλο εργαλείο της ανάπτυξης!

Φυσικά, πρέπει να εξυπηρετούμε το δημόσιο χρέος και να μειώνουμε πρωτίστως το πρωτογενές έλλειμμα για να το κάνουμε πλεόνασμα, αλλά και το δημοσιονομικό για να μπορέσει η χώρα να βγει σε μία κατάσταση ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας.

Δεν γίνεται αντιληπτό ότι αυτή τη στιγμή είναι απολύτως εγγυημένο από τον Κρατικό Προϋπολογισμό το ελληνικό κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα; Όμως, πρέπει ο Προϋπολογισμός να αντέχει, για να μπορεί να εγγυάται! Αν δεν αντέχει, δεν θα εγγυάται τίποτα και θα πέσουν όλα στο κενό!

Ο κ. Τσίπρας, όμως, έκανε ένα πολύ σημαντικό βήμα σήμερα. Είπε: «Φθάσαμε σ’ ένα σημείο στο οποίο πλέον η καταγγελία μόνη της δεν αρκεί, αλλά χρειάζονται και προτάσεις». Καλώς ήρθατε στην περιοχή των προτάσεων, για να δείτε πόσο δύσκολη είναι αυτή η περιοχή, διότι είναι έκθετη σε κριτική! Θέλετε να κάνετε το νέο συνασπισμό εξουσίας, για να κυβερνήσετε τον τόπο. Θέλετε να κυβερνήσετε τον τόπο σε μία πορεία εντός Ευρώπης ή εκτός Ευρώπης; Δεν κατάλαβα! Διότι, αν θέλετε να κυβερνήσετε τον τόπο εντός Ευρώπης, υπάρχουν καταναγκασμοί, υπάρχουν συσχετισμοί δυνάμεων, υπάρχουν εταίροι, υπάρχουν όργανα, υπάρχει και ένας πανευρωπαϊκός πολιτικός συσχετισμός.

Ρωτάτε: «Υπάρχει άλλος δρόμος»; Βεβαίως, υπάρχει άλλος δρόμος. Το θέμα είναι ότι δεν αποφασίζουμε μόνοι μας, ότι μετέχουμε σε ένα ευρωπαϊκό σύνολο και πρέπει να προσέχουμε τους πανευρωπαϊκούς συσχετισμούς.

Με ποιους θα πάτε να μιλήσετε, κ. Τσίπρα, ως εκπρόσωπος του μελλοντικού συνασπισμού εξουσίας; Θα πάτε να μιλήσετε με τη Γερμανίδα Καγκελάριο, με το Γάλλο Πρόεδρο -όποιος και αν είναι- με τον Ολλανδό Πρωθυπουργό, με τον Εσθονό Πρωθυπουργό, να δείτε πώς γίνεται η διαπραγμάτευση, τι σημαίνει να διαπραγματεύεσαι με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με το EFSF, τι σημαίνει να διαπραγματεύεσαι με τις χώρες που διοικούν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο;

Πηγαίνετε να δείτε ποια είναι η στάση της Ρωσίας, της Βραζιλίας, της Ινδίας, της Κίνας μέσα στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ για την Ελλάδα, για το ελληνικό πρόγραμμα. Είστε διεθνιστής και αυτό είναι η σωστή στάση, να βλέπουμε οικουμενικά τα πράγματα. Όμως, υπάρχουν και οικουμενικοί συσχετισμοί δυνάμεων, αλλιώς υπάρχει η θεωρία της εθνικής απομόνωσης.

Η Αλβανία, πριν τη ριζική αλλαγή της κατάστασης, ήταν το κλασικό παράδειγμα μιας εθνικά απομονωμένης χώρας. Τώρα τα παραδείγματα αυτά έχουν μειωθεί πάρα πολύ. Ελπίζω να μην έχετε στο μυαλό σας την Υπερδνειστερία, γιατί στην ευρωπαϊκή ήπειρο είναι ίσως ένα από τα λίγα παραδείγματα χώρας η οποία είναι σε απομόνωση σε σχέση με τις διεθνείς εξελίξεις.

Μου λέτε τώρα: «Κοινωνική ρήτρα στα δημόσια έργα». Ποιος τα πληρώνει αυτά; Ποιος πληρώνει την ποινική ρήτρα; Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, προφανώς. Άρα, από τα ένα κονδύλιο του Προϋπολογισμού στο άλλο κονδύλιο του Προϋπολογισμού.

Λέτε: «Κοινωνικός πόρος, ρήτρα επί της ακίνητης περιουσίας για το ασφαλιστικό σύστημα». Μα, όταν επιβάλαμε το ειδικό τέλος των ακινήτων μέσω της ΔΕΗ, ξεσηκωθήκατε. Αυτό τροφοδοτεί τον Προϋπολογισμό και ο Προϋπολογισμός τροφοδοτεί τα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτό υπάρχει.

Λέτε: «Φόρος στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές». Βεβαίως, αλλά πρέπει να υπάρχουν χρηματοοικονομικές συναλλαγές, πρέπει να υπάρχει τραπεζικό σύστημα. Και τώρα, βέβαια, που το κράτος θα είναι ο μεγάλος υπερμέτοχος των τραπεζών, από τα δικά του κέρδη θα μειώνεται ο φόρος αυτός. Ό,τι παίρνει ως φόρος δεν θα το παίρνει ως μέρισμα.

Λέτε: «Αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας». Μα, τη δημόσια περιουσία δίνουμε στα ασφαλιστικά ταμεία μέσω του νέου φορέα που ψήφισε η Βουλή.

Οι προτάσεις ρητορικά είναι εύκολες. Η άσκηση πολιτικής στο όνομα του έθνους και με ιστορική και κοινωνική ευθύνη είναι πολύ δύσκολη υπόθεση. 

• Προηγούμενο
• Επόμενο