23 Μαρτίου 2004

Είδαμε χθες με ποιον τρόπο η κατανόηση των αιτίων της ήττας του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές μπορεί να λειτουργήσει ως βάση για τον σχεδιασμό μιας νέας σχέσης του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία. Με στόχο να διατηρηθεί το μείζον στρατηγικό πλεονέκτημα της κατοχής από το ΠΑΣΟΚ του κέντρου του πολιτικού και ιδεολογικού φάσματος, ώστε ένα ΠΑΣΟΚ προοδευτικό, πολυσυλλεκτικό και πλειοψηφικό να μπορεί να εκφράζει όλο το φάσμα της λεγόμενης δημοκρατικής παράταξης, δηλαδή την ευρύτατη Κεντροαριστερά.

Το ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκεται όμως μόνο του μέσα στο πολιτικό σκηνικό. Έχει να αντιμετωπίσει μια νέα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που, όπως φαίνεται τις λίγες ημέρες που μεσολάβησαν από την ορκωμοσία της μέχρι τώρα, κυριαρχείται από μία σαφή επικοινωνιακή επιλογή του Πρωθυπουργού της. Ο Κώστας Καραμανλής είναι προφανές ότι θέλει να διατηρεί την επαφή του με την κοινή γνώμη. Θέλει να επιβεβαιώνει την πολιτική φυσιογνωμία μιας κυβέρνησης που προβάλλει την αίσθηση της κοινωνικής της ευθύνης και την πολιτική ρητορική τής κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με την προσπάθεια να φιλοτεχνηθεί ένα μετριοπαθές πολιτικό ύφος, βασισμένο στην ηπιότητα και τη συναίνεση. 

Περισσότερα...

 22 Μαρτίου 2004

Κάθε εκλογικό αποτέλεσμα είναι πρόσφορο αντικείμενο για αναλύσεις κάθε μορφής. Όταν όμως κερδίζεις δεν έχεις χρόνο γι' αυτό. Αντιθέτως, η ήττα σε κάνει πάντα πιο στοχαστικό. Υπάρχει και ο χρόνος αλλά και η ανάγκη για μια όσο γίνεται βαθύτερη κατανόηση των λόγων που οδήγησαν στο συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα.

Αυτό εξηγεί, ώς έναν βαθμό, το γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν κατανόησε επαρκώς το αποτέλεσμα των εκλογών του Απριλίου του 2000, εκλογών που κέρδισε με μικρή διαφορά. Αυτή είναι και η πρώτη - κατά τη γνώμη μου - εξήγηση της ήττας της 7ης Μαρτίου 2004. Όλα όσα οδήγησαν στο πρόσφατο αποτέλεσμα καταγράφηκαν εν πολλοίς τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Τότε φάνηκε ανάγλυφα, στην ίδια την κοινωνική διαστρωμάτωση του εκλογικού σώματος, ο διχασμός ανάμεσα σε μία «κοινωνία της ασφάλειας» που εκφράστηκε κατά προτίμηση από το ΠΑΣΟΚ και μία «κοινωνία της ανασφάλειας» που εκφράστηκε κατά προτίμηση από τη Νέα Δημοκρατία.

Περισσότερα...

22 Φεβρουαρίου 2004

Πολλοί πιστεύουν ότι η πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και η διαμόρφωση του νέου διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων σηματοδότησε το οριστικό τέλος των κλασικών πολιτικών ιδεολογιών που κυριάρχησαν τον 20ό αιώνα: του σοσιαλισμού και του φιλελευθερισμού. Η αλήθεια είναι, κατά τη γνώμη μου, πιο εκλεπτυσμένη.

Η βασική τομή γίνεται πλέον ανάμεσα αφενός μεν στις πολιτικές ιδεολογίες που έχουν ορθολογική θεμελίωση και προβάλλουν ακριβώς τον πολιτικό τους χαρακτήρα, αφετέρου δε στις πολιτικές ιδεολογίες που προβάλλουν τη θεολογική και εθνικιστική τους θεμελίωση.

Περισσότερα...

10 Ιουλίου 1999

Η μείωση της εκλογικής δύναμης του ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές, παρά τις διακυμάνσεις που εμφανίζει κατά κοινωνικές κατηγορίες και γεωγραφικές περιοχές, είναι σε γενικές γραμμές ομοιόμορφη και άρα πρωτίστως πολιτική. Οι απώλειες του ΠΑΣΟΚ διοχετεύθηκαν άλλωστε ­ λίγο ή πολύ ­ σε όλους τους άλλους κομματικούς χώρους και στον χώρο της πολιτικής διαμαρτυρίας (αποχή, άκυρο / λευκό, λοιπά κόμματα).

Περισσότερα...