21 Νοεμβρίου 2022

Χαιρετισμός Ευάγγελου Βενιζέλου στο συνέδριο του περιοδικού «Πατρινόραμα» με  θέμα τα  «100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή», στο Ζάππειο Μέγαρο, στις 21.11.2022

Με μεγάλη χαρά χαιρετίζω την πρωτοβουλία του περιοδικού «Πατρινόραμα», να οργανώσει αυτήν την  σημαντική εσπερίδα, στο πλαίσιο των  εορτασμών ή θα έλεγα των  αναστοχασμών για την Επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Αυτές οι δυο χρονιές, η περσινή και η φετινή, μας έχουν τοποθετήσει βαθιά μέσα στην Ιστορία ή για να το πω ακριβέστερα, μας δίνουν την αίσθηση του πόσο κοντά σε μας  είναι η Ιστορία των τελευταίων 200 ετών, από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης μέχρι σήμερα. Τα μισά, άλλωστε, από τα 200 αυτά χρόνια είναι τα 100 που μας χωρίζουν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, από τα 100 δε αυτά χρόνια τα 50 - μισός αιώνας- είναι η περίοδος της Μεταπολίτευσης, η περίοδος της δικής μας γενιάς, της δική μου τουλάχιστον γενιάς. Άρα, νομίζω ότι μπορούμε να κατανοήσουμε τον βαθύτερο σκοπό αυτών των επετείων που είναι να ξαναβυθιστούμε ακριβώς στην ιστορία και να αναστοχαστούμε, να επαναξιολογήσουμε αυτά τα οποία θεωρούμε ως δεδομένα, να υπερβούμε τα στερεότυπα και να συνδέσουμε το βαρύ αυτό ιστορικό παρελθόν με τις απαιτήσεις ενός μέλλοντος, που είναι μια αλληλουχία κρίσεων και μια αλυσίδα προκλήσεων που συνεχώς θα γίνονται και πιο οξείες και πιο έντονες.

Περισσότερα...

Ευάγγελος Βενιζέλος

Η σχέση Νικόλαου Δημητρακόπουλου και Ελευθέριου Βενιζέλου*

Είναι  πολύ τυχερός ο Νικόλαος Δημητρακόπουλος γιατί έχει τόσους πολλούς και τόσο θερμούς θεματοφύλακες της μνήμης του. Καθένας μας, ίσως σκέπτεται τι θα συμβεί μετά τον θάνατό του, αν θα υπάρχουν κάποιοι που να τιμούν τη μνήμη του, να την προφυλάσσουν, να την καλλιεργούν, να τη διαδίδουν και νομίζω ότι από την άποψη αυτή, πρέπει να είναι πολύ ευτυχής στην αιώνια ζωή του ο Νικόλαος Δημητρακόπουλος. Σίγουρα είναι πολύ υπερήφανη η Καρύταινα που τον νιώθει ως τέκνο της παρόν και τον τιμά συνεχώς, με συστηματικό τρόπο.  Ενεργεί ως κληρονόμος των όσων μας έχει αφήσει ως παρακαταθήκη ο Νικόλαος Δημητρακόπουλος.

Περισσότερα...

 7.11.2022

Χαιρετισμός Ευάγγελου Βενιζέλου στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών

«Δικαιοσύνη: Η μεταρρύθμιση μιας εξουσίας και η αφύπνιση μιας ιδέας»

Κυρία Πρόεδρε της Δημοκρατίας η διπλή φύση της δικαιοσύνης καθορίζει και τη μοίρα της. Όταν αναφέρομαι στη διπλή φύση της δικαιοσύνης εννοώ αφενός μεν τη δικαιοδοτική λειτουργία και το δικαστικό σύστημα με τη μορφή μίας εξουσίας ή έστω μίας λειτουργίας στο πλαίσιο της τριπλής διάκρισης των εξουσιών που εκφράζει την πιο σκληρή και αποτελεσματική όψη του κράτους, αυτή που τέμνει τις διαφορές, επιβάλει το νόμο, τιμωρεί, διαχειρίζεται σε τελικό βαθμό τη νόμιμη βία δηλαδή. Από την άλλη πλευρά η δικαιοσύνη είναι μία «αντιεξουσία», είναι η θεμελιώδης εγγύηση του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η τελευταία καταφυγή του αδικουμένου, ο φραγμός που τίθεται σε όλες τις άλλες όψεις της κρατικής εξουσίας αλλά και σε κάθε εκδοχή ισχύος και επιρροής που μπορεί να μην είναι κρατική αλλά διεθνής, οικονομική ακόμα και ιδεολογική ή αισθητική.

Η λειτουργία της δικαιοσύνης βρίσκεται συνεπώς στο επίκεντρο όλων των αντιθέσεων, όλων των συγκρουομένων συμφερόντων, όλων των ελπίδων και όλων των προσδοκιών αλλά και όλων των σκοπιμοτήτων. Η δικαιοσύνη παράγει πολιτικά και κοινωνικά αποτελέσματα που συχνά υπερβαίνουν τις επιλογές και τις δυνατότητες των πολιτικών οργάνων του κράτους που είναι δημοκρατικά νομιμοποιημένα. Μόνον την καμπύλη της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών εάν παρακολουθήσει κανείς, με τελευταίο παράδειγμα την απόφαση για την άμβλωση, αντιλαμβάνεται τι εννοώ.

Περισσότερα...

Δευτέρα 3.10.2022

Ελλάδα Μετά VI: Εθνική στρατηγική και διεθνής περιδίνηση*

 Εισαγωγική ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου:

Από μια δημόσια συζήτηση εκτός θέματος σε μία Ελλάδα εντός θέματος - Το πλαίσιο του συνεδρίου

Κυρίες και κύριοι, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, σας ευχαριστώ θερμά για την παρουσία σας.

Η διεθνής περιδίνηση μετά τη ρωσική στρατιωτική εισβολή και τον πόλεμο στην Ουκρανία εκδηλώνεται σε όλα τα πεδία, όπως είπε και ο πρόεδρος του Κύκλου, ο Πέτρος Καβάσαλης, μόλις προηγουμένως.

Αμφισβητείται η κυρίαρχη δυτική γραμμική αντίληψη περί προόδου και κεκτημένου. Η ανθρωπότητα ζει εμφανώς σε πολλές παράλληλες και όχι διαδοχικές εποχές. Μετανεωτερικά και αρχαϊκά στοιχεία συνυπάρχουν, για την ακρίβεια, μετανεωτερικές τεχνολογικές δυνατότητες τίθενται στην υπηρεσία αρχαϊκών ή μάλλον πρωτόγονων στόχων, όπως η άσκηση ωμής βίας, ο πόλεμος, οι γενοκτονίες.

Περισσότερα...

25 Σεπτεμβρίου 2022

Χαιρετισμός Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Χάρη Καραπάνου, «Η Ορθόδοξη Εκκλησία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο σύγχρονο ταραχώδη κόσμο», στο Αγρίνιο, στις 25.9.2022

Προλογίζω  με  μεγάλη χαρά την παρουσίαση του βιβλίου του νέου και αγαπητού συναδέλφου κυρίου Χαράλαμπου Καραπάνου, για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Ορθόδοξη Εκκλησία στον σύγχρονο ταραχώδη κόσμο. Ο Χ. Καραπάνος είναι ένας νομικός, που έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τα ζητήματα του εκκλησιαστικού και κανονικού δικαίου και για τα ζητήματα της εκκλησιαστικής Ιστορίας. Ένας άνθρωπος που έχει γνήσιο ενδιαφέρον για την Ορθοδοξία.

Τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι η μεγάλη κατάκτηση της νεωτερικότητας, η μεγάλη κατάκτηση του ευρωπαϊκού και γενικότερα του δυτικού, νομικού και πολιτικού πολιτισμού. Από τις μεγάλες επαναστάσεις  του 18^ου αιώνα, την Αμερικανική και την Γαλλική, αρχίζει ένα κύμα συνταγματισμού αλλά και ένα κύμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Περισσότερα...

Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος*

Η νομική φύση της εισαγγελικής διάταξης άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας - Η επίκληση απορρήτου ενώπιον εξεταστικής επιτροπής της Βουλής .**

Να ευχαριστήσω τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, τον Πρόεδρό του Δημήτρη Βερβεσό και  την επιστημονική επιτροπή του «Νομικού Βήματος», του πιο μεγάλου και έγκριτου νομικού περιοδικού , για την πρόσκληση και την τιμή που μας κάνει να μας συναθροίζει  σήμερα εδώ, προκειμένου να συζητήσουμε για ένα θέμα που βρήκε σε πολύ μεγάλο βαθμό απροετοίμαστη  και την επιστήμη. Η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, ιδίως για λόγους εθνικής ασφαλείας, είναι ένα ζήτημα που δεν έχει τύχει της επεξεργασίας που θα οφείλαμε να του έχουμε προσφέρει υπό συνθήκες ηρεμίας και έτσι υπό συνθήκες πολιτικής πίεσης αγωνιζόμαστε να αποκαταστήσουμε ένα πολύ μεγάλο ερευνητικό και ερμηνευτικό κενό.

Δεν θα ασχοληθώ καθόλου με τις παράνομες δραστηριότητες ιδιωτών ή με τις δραστηριότητες ξένων υπηρεσιών, οντοτήτων οποιασδήποτε μορφής που μπορεί να παραβιάζουν το απόρρητο των επικοινωνιών εντός της ελληνικής επικρατείας και κατά παράβαση της δικαιοδοσίας των ελληνικών κρατικών οργάνων. Θα ασχοληθώ με τα ζητήματα που αφορούν τη συνταγματική νομιμότητα της δράσης των κρατικών αρχών, γιατί θέλω να είμαι ρεαλιστής: όλα τα προηγούμενα είναι λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να συλληφθούν από μία εθνική έννομη τάξη με  αξιόπιστο και αποτελεσματικό τρόπο.

Περισσότερα...

27.7.2022

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του «Εκδοχές πολέμου 2009-2022», εκδόσεις Πατάκη, Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, 26.7.2022

 Κυρίες και κύριοι, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι,

σας ευχαριστώ προσωπικά την κάθε μία και τον κάθε ένα από εσάς που μου κάνατε την πολύ μεγάλη τιμή αυτή τη ζεστή βραδιά να έρθετε εδώ, στον ειδυλλιακό νομίζω αυτό χώρο και να με τιμήσετε με την παρουσία σας. Ο χώρος μου είναι ιδιαίτερα οικείος από τη θητεία μου στο Υπουργείο Πολιτισμού και θέλω να ευχαριστήσω θερμά τη Διεύθυνση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου γιατί μας βοήθησε να οργανώσουμε τη σημερινή εκδήλωση, τη Διευθύντρια, την κα. Παρή Καλαμαρά και τον αρμόδιο αρχαιολόγο, τον κ. Περίανδρο Επιτροπάκη.

Θέλω να ευχαριστήσω ιδίως εκείνες κι εκείνους με τους οποίους πορευθήκαμε μαζί τα δύσκολα χρόνια. Νομίζω ότι ο Γιώργος Ζανιάς τους εκπροσωπεί όλους αυτούς στο επίπεδο του στελεχικού δυναμικού που είχε κινητοποιηθεί.

Περισσότερα...

7 Ιουλίου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος

Η μεσογειακή διάσταση της ελληνικής ταυτότητας *

Καθένας προσλαμβάνει τις έννοιες, τις εικόνες, την τοπολογία με τον δικό του τρόπο. Αλλιώς θα περιέγραφε τη Μεσόγειο η Ελένη Αρβελέρ και αλλιώς  ο Γιώργος Σεφέρης. Εμείς ξεκινάμε αυτό τον μισό αιώνα της Μεταπολίτευσης, κλείνουν φέτος 48 χρόνια, είμαστε λίγο πριν τον στρογγυλό αριθμό 50 , με ένα μεγάλο, ιστορικό και  αθεράπευτο τραύμα, που αφορά στη σχέση μας με τη Μεσόγειο και  ακούει στο όνομα Κύπρος. Η Μεταπολίτευση έχει στην αφετηρία της την Τουρκική στρατιωτική εισβολή  στην Κύπρο, τον Αττίλα, τη συνεχιζόμενη κατοχή του καταρχήν του βορείου τμήματος και αυτό στην πραγματικότητα λειτουργεί ως φραγμός στη σχέση μας με τον μακρύ ορίζοντα και την αύρα της Μεσογείου.

Με τη Μεσόγειο η Ελλάδα, ο Ελληνισμός το Νέο Ελληνικό Κράτος έχει μια καταγωγική, μια γενετική σχέση. Ο Ελληνισμός είναι ναυτικός, οι νήσοι ήταν ναυτικές, η ελληνική ναυτιλία είναι πάντα το μεγάλο διεθνές πλεονέκτημα, αλλά και  από τη θάλασσα ξεκινούν  οι μεγάλες πράξεις σταδιακής αναγνώρισης του εμπολέμου έθνους και της ανεξαρτησίας του, η σχέση με τη Μεγάλη Βρετανία, η αναγνώριση του δικαιώματος του ναυτικού αποκλεισμού, η αναγνώριση των  Ελλήνων ως εμπολέμων και η πρωταρχική, η πρωτόλεια, γεωπολιτική θεώρηση του επαναστατημένου έθνους, όπως την διατύπωσε ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος στο περιβόητο κείμενό του “Coup d' oeil sur la Turquie” («Μια ματιά στην Τουρκία») το 1820. Στην πραγματικότητα ήταν μία αντίληψη για το πώς η Ελλάδα μαζί με την καταρρέουσα και παρακμάζουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, μπορεί να λειτουργεί ως εμπόδιο στην κάθοδο της Ρωσίας και των εκδοχών και μετεξελίξεων της Ρωσίας στο διάβα της Ιστορίας,  προς τις θερμές  θάλασσες.

Περισσότερα...

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος

Για τον Τάσο Μπάνο στην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας 711 στο κτίριο επί της οδού Νίκης 5, προς τιμήν του.

Τον Τάσο τον είχα εντοπίσει αρκετά νωρίς, ως συνεργάτη της Βάσως Παπανδρέου, στη δική της διαδρομή, και θυμάμαι πάντα, ότι με είχε εντυπωσιάσει την περίοδο της Αναθεώρησης του Συντάγματος το 2001, ότι είχε άποψη για τη νομοτεχνική  κατάστρωση του Συντάγματος. Έλεγα  πάντα στους συναδέλφους μου επιστήμονες και στους μαθητές μου ότι δεν μπορείς να βάλεις εύκολα «τα χεράκια σου»  στο κείμενο του Συντάγματος, πρέπει να νιώθεις δέος. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να μεταβάλεις τη νομοτεχνική κατάστρωση. Και βρήκα έναν Τάσο Μπάνο με άποψη, έτοιμο να συζητήσει μαζί μου αλλαγές σε διάφορες κρίσιμες συνταγματικές διατάξεις και τον συγκράτησα και τον υπογράμμισα στη σκέψη μου, ως έναν νομικό με αυτοπεποίθηση, εύρος γνώσεων και ως έναν άνθρωπο με τον οποίο αξίζει κανείς να συζητά.

Περισσότερα...

8 Ιουνίου 2022

Χαιρετισμός Ευάγγελου Βενιζέλου στην εκδήλωση τιμής στον Παρασκευά Αυγερινό (7.6.2022)

Υποδεχόμαστε σήμερα με πολύ μεγάλη χαρά και τιμή τον Παρασκευά Αυγερινό. Τον ευχαριστώ από καρδιάς γιατί αποδέχτηκε την πρότασή μας και είναι σήμερα εδώ, όχι για να τιμηθεί, αλλά για να μας τιμήσει με την παρουσία του και νομίζω ότι αυτό το λέω εκφράζοντας όλες και όλους σας. Χαίρομαι γιατί η πρώτη ανοιχτή εκδήλωση του Κύκλου μετά από δυόμιση χρόνια γίνεται εδώ, σε αυτό τον ειδυλλιακό κήπο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών με την ανακαίνιση του οποίου έχω συνδέσει ένα μέρος της κυβερνητικής μου θητείας και χαίρομαι γιατί σήμερα εδώ, σε αυτό το χώρο, μπορούμε να νιώσουμε και την  ιστορική, ας το πούμε έτσι, αύρα που εκπέμπει το Μουσείο. Ευχαριστώ και τους υπευθύνους του Μουσείου για τη βοήθειά τους στην οργάνωση της εκδήλωσης αυτής.

Περισσότερα...