Δευτέρα 3.10.2022

Ελλάδα Μετά VI: Εθνική στρατηγική και διεθνής περιδίνηση*

 Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου:

Από μια δημόσια συζήτηση εκτός θέματος σε μία Ελλάδα εντός θέματος - Το πλαίσιο του συνεδρίου

Κυρίες και κύριοι, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, σας ευχαριστώ θερμά για την παρουσία σας.

Η διεθνής περιδίνηση μετά τη ρωσική στρατιωτική εισβολή και τον πόλεμο στην Ουκρανία εκδηλώνεται σε όλα τα πεδία, όπως είπε και ο πρόεδρος του Κύκλου, ο Πέτρος Καβάσαλης, μόλις προηγουμένως.

Αμφισβητείται η κυρίαρχη δυτική γραμμική αντίληψη περί προόδου και κεκτημένου. Η ανθρωπότητα ζει εμφανώς σε πολλές παράλληλες και όχι διαδοχικές εποχές. Μετανεωτερικά και αρχαϊκά στοιχεία συνυπάρχουν, για την ακρίβεια, μετανεωτερικές τεχνολογικές δυνατότητες τίθενται στην υπηρεσία αρχαϊκών ή μάλλον πρωτόγονων στόχων, όπως η άσκηση ωμής βίας, ο πόλεμος, οι γενοκτονίες.

Περισσότερα...

Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος*

Η νομική φύση της εισαγγελικής διάταξης άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας - Η επίκληση απορρήτου ενώπιον εξεταστικής επιτροπής της Βουλής .**

Να ευχαριστήσω τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, τον Πρόεδρό του Δημήτρη Βερβεσό και  την επιστημονική επιτροπή του «Νομικού Βήματος», του πιο μεγάλου και έγκριτου νομικού περιοδικού , για την πρόσκληση και την τιμή που μας κάνει να μας συναθροίζει  σήμερα εδώ, προκειμένου να συζητήσουμε για ένα θέμα που βρήκε σε πολύ μεγάλο βαθμό απροετοίμαστη  και την επιστήμη. Η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, ιδίως για λόγους εθνικής ασφαλείας, είναι ένα ζήτημα που δεν έχει τύχει της επεξεργασίας που θα οφείλαμε να του έχουμε προσφέρει υπό συνθήκες ηρεμίας και έτσι υπό συνθήκες πολιτικής πίεσης αγωνιζόμαστε να αποκαταστήσουμε ένα πολύ μεγάλο ερευνητικό και ερμηνευτικό κενό.

Δεν θα ασχοληθώ καθόλου με τις παράνομες δραστηριότητες ιδιωτών ή με τις δραστηριότητες ξένων υπηρεσιών, οντοτήτων οποιασδήποτε μορφής που μπορεί να παραβιάζουν το απόρρητο των επικοινωνιών εντός της ελληνικής επικρατείας και κατά παράβαση της δικαιοδοσίας των ελληνικών κρατικών οργάνων. Θα ασχοληθώ με τα ζητήματα που αφορούν τη συνταγματική νομιμότητα της δράσης των κρατικών αρχών, γιατί θέλω να είμαι ρεαλιστής: όλα τα προηγούμενα είναι λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να συλληφθούν από μία εθνική έννομη τάξη με  αξιόπιστο και αποτελεσματικό τρόπο.

Περισσότερα...

27.7.2022

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του «Εκδοχές πολέμου 2009-2022», εκδόσεις Πατάκη, Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, 26.7.2022

 Κυρίες και κύριοι, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι,

σας ευχαριστώ προσωπικά την κάθε μία και τον κάθε ένα από εσάς που μου κάνατε την πολύ μεγάλη τιμή αυτή τη ζεστή βραδιά να έρθετε εδώ, στον ειδυλλιακό νομίζω αυτό χώρο και να με τιμήσετε με την παρουσία σας. Ο χώρος μου είναι ιδιαίτερα οικείος από τη θητεία μου στο Υπουργείο Πολιτισμού και θέλω να ευχαριστήσω θερμά τη Διεύθυνση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου γιατί μας βοήθησε να οργανώσουμε τη σημερινή εκδήλωση, τη Διευθύντρια, την κα. Παρή Καλαμαρά και τον αρμόδιο αρχαιολόγο, τον κ. Περίανδρο Επιτροπάκη.

Θέλω να ευχαριστήσω ιδίως εκείνες κι εκείνους με τους οποίους πορευθήκαμε μαζί τα δύσκολα χρόνια. Νομίζω ότι ο Γιώργος Ζανιάς τους εκπροσωπεί όλους αυτούς στο επίπεδο του στελεχικού δυναμικού που είχε κινητοποιηθεί.

Περισσότερα...

7 Ιουλίου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος

Η μεσογειακή διάσταση της ελληνικής ταυτότητας *

Καθένας προσλαμβάνει τις έννοιες, τις εικόνες, την τοπολογία με τον δικό του τρόπο. Αλλιώς θα περιέγραφε τη Μεσόγειο η Ελένη Αρβελέρ και αλλιώς  ο Γιώργος Σεφέρης. Εμείς ξεκινάμε αυτό τον μισό αιώνα της Μεταπολίτευσης, κλείνουν φέτος 48 χρόνια, είμαστε λίγο πριν τον στρογγυλό αριθμό 50 , με ένα μεγάλο, ιστορικό και  αθεράπευτο τραύμα, που αφορά στη σχέση μας με τη Μεσόγειο και  ακούει στο όνομα Κύπρος. Η Μεταπολίτευση έχει στην αφετηρία της την Τουρκική στρατιωτική εισβολή  στην Κύπρο, τον Αττίλα, τη συνεχιζόμενη κατοχή του καταρχήν του βορείου τμήματος και αυτό στην πραγματικότητα λειτουργεί ως φραγμός στη σχέση μας με τον μακρύ ορίζοντα και την αύρα της Μεσογείου.

Με τη Μεσόγειο η Ελλάδα, ο Ελληνισμός το Νέο Ελληνικό Κράτος έχει μια καταγωγική, μια γενετική σχέση. Ο Ελληνισμός είναι ναυτικός, οι νήσοι ήταν ναυτικές, η ελληνική ναυτιλία είναι πάντα το μεγάλο διεθνές πλεονέκτημα, αλλά και  από τη θάλασσα ξεκινούν  οι μεγάλες πράξεις σταδιακής αναγνώρισης του εμπολέμου έθνους και της ανεξαρτησίας του, η σχέση με τη Μεγάλη Βρετανία, η αναγνώριση του δικαιώματος του ναυτικού αποκλεισμού, η αναγνώριση των  Ελλήνων ως εμπολέμων και η πρωταρχική, η πρωτόλεια, γεωπολιτική θεώρηση του επαναστατημένου έθνους, όπως την διατύπωσε ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος στο περιβόητο κείμενό του “Coup d' oeil sur la Turquie” («Μια ματιά στην Τουρκία») το 1820. Στην πραγματικότητα ήταν μία αντίληψη για το πώς η Ελλάδα μαζί με την καταρρέουσα και παρακμάζουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, μπορεί να λειτουργεί ως εμπόδιο στην κάθοδο της Ρωσίας και των εκδοχών και μετεξελίξεων της Ρωσίας στο διάβα της Ιστορίας,  προς τις θερμές  θάλασσες.

Περισσότερα...

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος

Για τον Τάσο Μπάνο στην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας 711 στο κτίριο επί της οδού Νίκης 5, προς τιμήν του.

Τον Τάσο τον είχα εντοπίσει αρκετά νωρίς, ως συνεργάτη της Βάσως Παπανδρέου, στη δική της διαδρομή, και θυμάμαι πάντα, ότι με είχε εντυπωσιάσει την περίοδο της Αναθεώρησης του Συντάγματος το 2001, ότι είχε άποψη για τη νομοτεχνική  κατάστρωση του Συντάγματος. Έλεγα  πάντα στους συναδέλφους μου επιστήμονες και στους μαθητές μου ότι δεν μπορείς να βάλεις εύκολα «τα χεράκια σου»  στο κείμενο του Συντάγματος, πρέπει να νιώθεις δέος. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να μεταβάλεις τη νομοτεχνική κατάστρωση. Και βρήκα έναν Τάσο Μπάνο με άποψη, έτοιμο να συζητήσει μαζί μου αλλαγές σε διάφορες κρίσιμες συνταγματικές διατάξεις και τον συγκράτησα και τον υπογράμμισα στη σκέψη μου, ως έναν νομικό με αυτοπεποίθηση, εύρος γνώσεων και ως έναν άνθρωπο με τον οποίο αξίζει κανείς να συζητά.

Περισσότερα...

8 Ιουνίου 2022

Χαιρετισμός Ευάγγελου Βενιζέλου στην εκδήλωση τιμής στον Παρασκευά Αυγερινό (7.6.2022)

Υποδεχόμαστε σήμερα με πολύ μεγάλη χαρά και τιμή τον Παρασκευά Αυγερινό. Τον ευχαριστώ από καρδιάς γιατί αποδέχτηκε την πρότασή μας και είναι σήμερα εδώ, όχι για να τιμηθεί, αλλά για να μας τιμήσει με την παρουσία του και νομίζω ότι αυτό το λέω εκφράζοντας όλες και όλους σας. Χαίρομαι γιατί η πρώτη ανοιχτή εκδήλωση του Κύκλου μετά από δυόμιση χρόνια γίνεται εδώ, σε αυτό τον ειδυλλιακό κήπο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών με την ανακαίνιση του οποίου έχω συνδέσει ένα μέρος της κυβερνητικής μου θητείας και χαίρομαι γιατί σήμερα εδώ, σε αυτό το χώρο, μπορούμε να νιώσουμε και την  ιστορική, ας το πούμε έτσι, αύρα που εκπέμπει το Μουσείο. Ευχαριστώ και τους υπευθύνους του Μουσείου για τη βοήθειά τους στην οργάνωση της εκδήλωσης αυτής.

Περισσότερα...

24 Μαΐου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος

Το 1922 ως εργαστήριο αυτογνωσίας για τη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων με ιστορικές επιπτώσεις *

Χαίρομαι γιατί δυο αγαπητοί φίλοι, συνάδελφοι, ο ένας - το λέω πάντα γιατί είμαι υπερήφανος γι’ αυτό-  μαθητής μου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης  μας έχουν εφοδιάσει με το βιβλίο αυτό που είναι μια σύνοψη ψύχραιμη, αντικειμενική, απροκατάληπτη, έντιμη και επιστημονικά έγκυρη του ιστορικού κεφαλαίου  που έχει επικρατήσει να λέγεται Μικρασιατική Καταστροφή, για την ακρίβεια Μικρασιατική Εκστρατεία και Μικρασιατική Καταστροφή.

Οι συγγραφείς δεν είναι εύκολο να κρύψουν την πολιτική τους ταυτότητα, γιατί είναι δημόσια, γνωστά, πρόσωπα, αλλά προφανώς υπερισχύει η επιστημονική τους ιδιότητα. Είναι δε εντυπωσιακό το γεγονός ότι το βιβλίο τους έχει κατά βάθος τη δομή δικαστικής απόφασης. Έχει σύντομη αλλά εμπεριστατωμένη αιτιολογία και διατακτικό, καταλήγει σε συμπεράσματα. Τέμνει μια μακρά συζήτηση, γιατί συστηματοποιεί και κωδικοποιεί το υλικό  με έναν απλό τρόπο, με όλα τα ερωτήματα τα οποία τίθενται κατά καιρούς, προκειμένου να παρουσιαστούν τα πορίσματα μιας πολύ μεγάλης ερευνητικής διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Περισσότερα...

 Σάββατο, 21 Μαΐου 2022

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στις εργασίες του Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Απευθύνω θερμό χαιρετισμό στην καθεμία και τον καθένα από εσάς προσωπικά και στην Παράταξη συλλογικά. Στην παρούσα γενιά αλλά και στις παρελθούσες και τις επόμενες γενιές της.

Εύχομαι κάθε επιτυχία στον Νίκο Ανδρουλάκη και στην ηγετική ομάδα που θα εκλεγεί από το Συνέδριο. 

Χαίρομαι γιατί τα πρώτα θετικά δείγματα γραφής είναι πολλά. Χαίρομαι για τις τόσο ενθαρρυντικές δημοσκοπήσεις που δείχνουν τη δυναμική και τις δυνατότητες της Παράταξης.

Της Παράταξης που πλήρωσε δυσανάλογα μεγάλο τίμημα την περίοδο της οικονομικής κρίσης κυρίως επειδή έδειξε μεγάλη εθνική και κοινωνική υπευθυνότητα και έλαβε δύσκολες και επώδυνες, αλλά αναπόφευκτες, όπως απέδειξε η συνέχεια, αποφάσεις με συνείδηση ιστορικής ευθύνης και με βαθύ αίσθημα πατριωτισμού. Γιατί εντέλει οι παρατάξεις δεν υπάρχουν για τον εαυτό τους, αλλά για το έθνος, για την πατρίδα.

Περισσότερα...

19 Μαΐου 2022

Ευάγγελος Βενιζέλος

Πόλεμος και αυτοκεφαλία στην Ουκρανία - Η Γεωπολιτική διορατικότητα του Οικουμενικού Πατριαρχείου *

Χαίρομαι για την επανέκδοση του βιβλίου του Αλέξανδρου Μασσαβέτα από τις εκδόσεις Πατάκη. Ο Αλέξανδρος είναι ένας κοσμοπολίτης διανοούμενος, μορφωμένος, ακάματος ερευνητής, που διεισδύει στα θέματά του, τα προσεγγίζει πολύπλευρα, τα γνωρίζει πριν γράψει γι’ αυτά και έχει προσφέρει αυτό το βιβλίο, το οποίο είναι από τα πληρέστερα που μπορεί να βρει κανείς για τα ζητήματα, κυρίως,  της σύγκρουσης των εκκλησιαστικών δικαιοδοσιών αλλά και για όλο το ιδεολογικό, επικοινωνιακό, πολιτικό και γεωπολιτικό υπόβαθρο που υπάρχει πίσω από την εκκλησιαστική σύγκρουση.

Στο τόξο του Ελληνισμού, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο βεβαίως είναι Οικουμενικό αλλά είναι ελληνόφωνο, είναι εγκατεστημένο στην Κωνσταντινούπολη άρα πρέπει να λαμβάνει εξ αντικειμένου υπόψη του και την τουρκική εξωτερική πολιτική, είναι ο γεωπολιτικά διορατικότερος οικουμενικός αλλά κατά βάση ελληνόφωνος οργανισμός. Στο άλλο άκρο του ελληνικού τόξου, θα τοποθετούσα την Κύπρο, για να έχουμε μια πλήρη αίσθηση της πραγματικότητας. Ακόμη όμως και το Πατριαρχείο, το οποίο απεδείχθη γεωπολιτικά διορατικό και θαρραλέο και ενήργησε βεβαίως με κριτήρια ποιμαντικά και εκκλησιαστικά, εφαρμόζοντας το κανονικό δίκαιο της ανατολικής του Χριστού Εκκλησίας, καθυστέρησε,  επειδή ήταν όπως και όλη η Δύση πάρα πολύ ανεκτικό, σχεδόν ενδοτικό απέναντι στη Ρωσία και τη ρωσική ισχύ.

Περισσότερα...

Πέμπτη 5 Μαΐου 2022

Ευάγγελος  Βενιζέλος

Μνήμη Δημήτρη Θ. Τσάτσου: συνειδητοποιώντας το μέγεθος του δώδεκα χρόνια μετά τον θάνατο του

Θέλω να χαιρετήσω την παρουσία της Άννας και της Αλεξίας. Να εκφράσω τη βαθιά μου συγκίνηση που βρισκόμαστε εδώ. Βγήκαμε μια φωτογραφία προηγουμένως οι τρεις μας, θα την κρατήσω ως πολύτιμο τεκμήριο αυτής της ουσιαστικά οικογενειακής σχέσης μας.  Ευχαριστώ επίσης τον Ξενοφώντα Κοντιάδη για τον τρόπο που διευθύνει το Κέντρο, το Ίδρυμα, και για τις πρωτοβουλίες του. Ιδίως για την τελευταία πρωτοβουλία να επανεκδώσει ψηφιακά τα έργα του Δημήτρη Τσάτσου. Τώρα, πρόκειται να επανεκδοθούν τα εγχειρίδιά του, το Συνταγματικό του Δίκαιο, το τρίτομο. Μου έκανε την τιμή το Κέντρο να με παρακαλέσει να συντάξω τον πρόλογο. Στο κείμενο αυτό προσπάθησα να περιγράψω το μέγεθος που ονομάζεται Δημήτρης Τσάτσος. Το επιστημονικό, ερευνητικό και παιδαγωγικό μέγεθος, αλλά δεν είναι μόνον αυτό ο Τσάτσος.

Περισσότερα...