Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2018
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος κατά τη συζήτηση για τα άρθρα 51-86
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, σε σχέση με την δέσμη που συζητείται, προσπάθησα να κάνω μία ταξινόμηση η οποία δυστυχώς δεν μπορεί να συμπυκνώσει τις διατάξεις σε λιγότερες από επτά ενότητες. Οι κρισιμότερες είναι οι δύο πρώτες.
Η πρώτη ενότητα αφορά το εκλογικό σύστημα, όπου έχουμε συγκρουόμενες προτάσεις, του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας. Η βασική ιδέα βεβαίως, είναι να υπάρξει συνταγματική πρόβλεψη, λεπτομερέστερη και ειδικότερη της ισχύουσας, ως προς την ουσία του εκλογικού συστήματος.
Η αντίρρησή μου αφορά αυτό το ζήτημα. Δεν θεωρώ ότι χρειάζεται τα Συντάγματα να προσδιορίζουν ειδικότερα τους κανόνες διεξαγωγής των εκλογικών αναμετρήσεων. Πρέπει να έχει ο κοινός εκλογικός νομοθέτης ευρεία ει δυνατόν ευχέρεια, η οποία ούτως ή άλλως περιορίζεται από τις γενικές αρχές που διέπουν το πολίτευμά μας.
Για να το πω δηλαδή, πιο συγκεκριμένα, η ίδια η δημοκρατική αρχή και ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του πολιτεύματος αποκλείουν ,κατά τη γνώμη μου, τα πλειοψηφικά εκλογικά συστήματα, τα οποία καθίστανται αντισυνταγματικά. Απορρέει από τις θεμελιώδεις αρχές και διατάξεις του Συντάγματος.
Δευτέρα, 17 Δεκεμβρίου 2018
Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στη Βουλή κατά τη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό
Ο προϋπολογισμός του 2019 είναι ο τελευταίος της περιόδου που άρχισε τον Ιανουάριο του 2015. Συνοψίζει όλες τις επιπτώσεις των πολιτικών επιλογών που, με ωμό και κυνικό τρόπο, έγιναν την περίοδο αυτή.
Θέλω να αναρωτηθούμε όλοι πού θα βρισκόταν τώρα η χώρα, εάν δεν είχε ανακοπεί τον Ιανουάριο του 2015 η προσπάθεια που ξεκίνησε το 2010 και επανεκκινήθηκε το 2012. Αλλά το πιο πρακτικό είναι να αναρωτηθούμε πότε θα επιστρέψει η χώρα εκεί πού βρισκόταν στο τέλος του 2014.
Η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ λέει ότι το 2020 τα νοικοκυριά ίσως θα επιστρέψουν εκεί που ήταν το 2014. Αυτό δεν σημαίνει ότι χάθηκαν μόνον έξι χρόνια, υπάρχει ανεπανόρθωτη βλάβη μακράς διάρκειας, γιατί οι αναπτυξιακές, ιδίως, επιπτώσεις είναι επαναλαμβανόμενες επί μακρά σειρά ετών. Σύμφωνα με τη μελέτη βιωσιμότητας του χρέους, η αναπτυξιακή επίπτωση φθάνει μέχρι το 2060, μέχρι την αποπληρωμή του υφισταμένου χρέους.
Αθήνα, 12 Δεκεμβρίου 2018
Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στην Επιτροπή Αναθεώρησης κατά τη συζήτηση για τον ΠτΔ και τα δημοψηφίσματα (άρθρα 28-49)
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, έχουμε αναρωτηθεί τι είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, το μονοπρόσωπο όργανο του αρχηγού του κράτους και γιατί χρειάζεται; Είναι ο ιστορικός διάδοχος της μοναρχίας, είναι το πρόσωπο που προσωποποιεί και συμβολίζει την εξουσία, το κράτος, είναι το πρόσωπο το οποίο λειτουργεί με δύο σώματα, όπως έχει ειπωθεί σε ένα από τα πιο κλασικά έργα, είναι το σύμβολο της εθνικής ενότητας, ο ρυθμιστής του πολιτεύματος –αλλά όχι ο εγγυητής του, που είναι ο ίδιος ο λαός– και ο διεθνής παραστάτης της χώρας. Μετέχει τυπικά της νομοθετικής λειτουργίας, μετέχει τυπικά, ασκώντας κυρίως έλεγχο νομιμότητας, της εκτελεστικής εξουσίας και έχει ελάχιστες δικαστικές αρμοδιότητες.
Ο τρόπος εκλογής του, όπως είχε διαμορφωθεί στο Σύνταγμα του 1975, αυτός που οδηγούσε σε διάλυση της Βουλής και άρα σε μεσολάβηση του εκλογικού σώματος, διότι η τελική ψηφοφορία διεξαγόταν στη δεύτερη Βουλή, συνδυαζόταν με τις τότε λεγόμενες ενισχυμένες αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, αυτές που καταργήθηκαν το 1986. Οι αρμοδιότητες αυτές δεν ήταν θεσμικά αντίβαρα, ήταν αρμοδιότητες αντιπλειοψηφικού χαρακτήρα, αρμοδιότητες που είχαν ως επίκεντρο τη λεγόμενη αντιπλειοψηφική διάλυση της Βουλής, τη διάλυση της Βουλής παρά τη θέληση ή εναντίον της θέλησης της κυβέρνησης που είχε την εμπιστοσύνη της Βουλής. Και, βεβαίως, οι αρμοδιότητες ήταν αυξημένες και σε σχέση με τη διαδικασία διορισμού της κυβέρνησης, είχε πολύ μεγάλες διακριτικές ευχέρειες.
Αθήνα, 5 Δεκεμβρίου 2018
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος κατά τη συζήτηση για τα άρθρα 4-25 (ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα)
"Πρέπει να κάνουμε το γενναίο βήμα της ορθολογικής και έντιμης αναθεώρησης του άρθρου 16, εάν και η πλειοψηφία της σημερινής Βουλής θέλει να υπάρχει αναθεώρηση γενικώς"
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές,
στον κατάλογο των συνταγματικών δικαιωμάτων, των ατομικών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων ομαδικής δράσης και των κοινωνικών δικαιωμάτων, δηλαδή στο κεφάλαιο των άρθρων 4 έως και 25 δεν χρειάζεται καμία απολύτως αλλαγή στο ισχύον Σύνταγμα της χώρας.
Το ελληνικό Σύνταγμα είναι ένα από τα πληρέστερα ευρωπαϊκά συντάγματα στον τομέα αυτό. Εάν χρειαζόταν μια και μόνη προσθήκη αυτή θα ήτανε ερμηνευτικού χαρακτήρα: ότι οφείλουμε να ερμηνεύουμε και να εφαρμόζουμε όλες τις επιμέρους διατάξεις σε αρμονία με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τα πρόσθετα πρωτόκολλά της και την νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Οποιαδήποτε άλλη αλλαγή είναι είτε περιττή είτε επικίνδυνη. Διότι μπορεί να μειώσει το επίπεδο προστασίας και να δημιουργήσει τεράστια ερμηνευτικά προβλήματα ιδίως όταν οι προτεινόμενες αναδιατυπώσεις αυτών των διατάξεων επί τη βάση των οποίων ασκείται ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, δεν τελούν σε ανοιχτή συνομιλία με τη νομολογία. Μπορεί να δημιουργηθούν τεράστιες παρεξηγήσεις, ανατροπές και τελικά υποβάθμιση του επιπέδου προστασίας.
Αθήνα, 29 Νοεμβρίου 2018
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Αναθεώρησης για τα άρθρα 2 και 3 του Συντάγματος
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
η διάταξη του άρθρου 3 που προέρχεται από τη διάταξη του άρθρου 1 προγενέστερων ελληνικών συνταγματικών κειμένων, έχει μια πολύ γνωστή προϊστορία.
Το επαναστατημένο έθνος προσδιόρισε την εθνική του ταυτότητα με βάση τη χριστιανική πίστη, όχι το ορθόδοξο δόγμα μόνον, αλλά γενικότερα τη χριστιανική πίστη. Φυσικά αυτά συνέβαιναν σε άλλες εποχές και αυτό εξηγεί την παραμονή του προοιμίου με την επίκληση της Αγίας Τριάδος που υπάρχει και σε άλλα συντάγματα, όπως το Ιρλανδικό για παράδειγμα, βαθιά καθολικό. Αλλά σε μας το προοίμιο δεν έχει ένα θρησκευτικό, δογματικό περιεχόμενο. Είναι υπόμνηση της επικεφαλίδος του προοιμίου της διακήρυξης της Ανεξαρτησίας του Έθνους. Όταν το Ελληνικό Έθνος διακήρυξε την πολιτική του ύπαρξη και ανεξαρτησία.
Το άρθρο 3 στο Σύνταγμα του 1975, έχει ένα αισθητά διαφοροποιημένο περιεχόμενο σε σχέση με το περιεχόμενο που είχαν οι αντίστοιχες διατάξεις στα προγενέστερα ελληνικά συντάγματα. Καταρχάς το άρθρο 3 εντάσσεται στο περιβάλλον ενός συντάγματος που κατοχυρώνει πλήρως τη θρησκευτική ελευθερία, ενός θρησκευτικά φιλελεύθερου συντάγματος.
Αθήνα, 28 Νοεμβρίου 2018
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος στη συζήτηση για τα άρθρα 62 & 86 Σ.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, γύρω από το άρθρο 86 και την ποινική ευθύνη των Υπουργών έχει οργανωθεί και αναπαράγεται τα τελευταία χρόνια το μεγαλύτερο fake news σε σχέση με το Σύνταγμα της χώρας. Δεν μπορεί μία Βουλή να εκκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης χωρίς να έχει συνείδηση του ισχύοντος Συντάγματος της χώρας, της ιστορίας του, του κανονιστικού του περιεχομένου, των προβλημάτων που είχαν αντιμετωπιστεί , γιατί από αυτά όλα προκύπτουν, στην πραγματικότητα, ενδιάθετα όρια στην αναθεώρηση του Συντάγματος. Το fake news για το άρθρο 86 το έχει καλλιεργήσει συστηματικά, λέγοντας ενσυνειδήτως ψέματα ενώπιον της Βουλής, κατ’ επανάληψη, ο ίδιος ο κ. Τσίπρας και από δίπλα του, ο εταίρος του ο κυβερνητικός, ο κ. Καμμένος.
Αθήνα, 14 Νοεμβρίου 2018
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στη Βουλή κατά τη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση
"Εδώ, σήμερα, ξεκινά η διαδικασία της συναινετικής, υποτίθεται, αναθεώρησης και πληροφορούμαστε ότι διενεργείται έρευνα στους λογαριασμούς του Κώστα Σημίτη. Δηλαδή κάποιοι θέλουν να αμαυρώσουν το εμβληματικό πρόσωπο του ευρωπαϊκού κεκτημένου της χώρας! Ματαιοπονούν, αλλά εκτίθενται και εκθέτουν και τη Δικαιοσύνη."
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, τι σημαίνει η κίνηση της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος κατά το άρθρο 110; Σημαίνει ότι το Σύνταγμα παύει να επικοινωνεί με την ιστορία, παύει δηλαδή να διασφαλίζει τη σχέση μας με τον μακρύ ιστορικό χρόνο για ένα μικρό μεταβατικό διάστημα, ξεκλειδώνει ο αυστηρός χαρακτήρας του Συντάγματος, παραμένει εκκρεμής. Άρα καλούμαστε να επιβεβαιώσουμε πως η δημοκρατία μας δεν είναι συγκυριακή, αλλά μπορεί να σκέπτεται και να δρα και με το μυαλό της στην ιστορία. Μόνο που αυτή τη σχέση δημοκρατίας και ιστορίας τη διασφαλίζει το Σύνταγμα. Άρα, έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία, με την κίνηση της διαδικασίας αναθεώρησης, να μην τεθεί υπό διακινδύνευση ο αυστηρός χαρακτήρας του Συντάγματος και το συνταγματικό κεκτημένο, αλλά, εν τέλει, να επιβεβαιωθεί. Να μην αλλοιωθούν οι θεσμικές ισορροπίες του Συντάγματος, που δεν είναι ούτε αριστερό ούτε δεξιό, ούτε προοδευτικό ούτε συντηρητικό, είναι ένα Σύνταγμα εθνικό, ευρύχωρο, που είναι έτοιμο να υποδεχθεί και να ρυθμίσει όλες τις δημοκρατικές επιλογές του ελληνικού λαού, εφόσον κινούνται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αντιπροσωπευτικής φιλελεύθερης δημοκρατίας, της δημοκρατίας που είναι η μεγάλη κατάκτηση της νεωτερικότητας.
Αθήνα, 10 Ιουλίου 2018
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στη Βουλή κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόµου του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης: «Ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές ρυθµίσεις - Αντιµετώπιση της αδήλωτης εργασίας - Ενίσχυση της προστασίας των εργαζοµένων - Επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων και άλλες διατάξεις»,
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, η κυβέρνηση διανύει την τελευταία της φάση πολιτικά και συνταγματικά. Πλησιάζει ο χρόνος των εκλογών ούτως ή άλλως, ανεξάρτητα από το σενάριο που θα επικρατήσει και τις σκοπιμότητες που θα υπηρετηθούν. Σε αυτή λοιπόν την τελευταία φάση, η κυβέρνηση επιδίδεται, πέραν από όλων των άλλων, στην επίμονη και συστηματική προσπάθεια μετακύλισης της ευθύνης για τη λήψη κάθε αντιδημοφιλούς μέτρου στην επόμενη κυβέρνηση, για την ακρίβεια στις επόμενες κυβερνήσεις, γιατί η επόμενη περίοδος, η επόμενη μακρά περίοδος, είναι δυστυχώς ναρκοθετημένη.
Το δημοσιονομικό πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί βασίζεται σε μία τραγική παραδοχή, ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης από τώρα έως το 2060 θα είναι περίπου 1-1,2% του ΑΕΠ. Έχουμε συμφωνήσει σε υψηλά, θα έλεγα πρωτοφανή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα πρωτογενή πλεονάσματα και μέχρι το 2022 και πολύ περισσότερο μέχρι το 2060, αλλά δεν είναι αυτό το μεγάλο θέμα. Εάν σε αυτήν την πολιτική-δημοσιονομική συμφωνία, η οποία είναι μία άσκηση επί χάρτου, είχαν συμφωνηθεί υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα με υψηλό μέσο πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης ετήσιο, θα είχε το πράγμα μία λογική.
Αθήνα, 13 Ιουνίου 2018
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στη Βουλή κατά τη συζήτηση του σ/ν του Υποικ, «Διατάξεις για την ολοκλήρωση της Συµφωνίας Δηµοσιονοµικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθµίσεων - Μεσοπρόθεσµο Πλαίσιο Δηµοσιονοµικής Στρατηγικής 2019- 2022 και λοιπές διατάξεις»
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, υπάρχει μία σατανική σύμπτωση. Σήμερα που η Βουλή συζητά μία μεγάλη δέσμη δημοσιονομικών μέτρων, σήμερα που η Βουλή συζητά το μνημόνιο μετά το μνημόνιο, μακροχρόνιες δεσμεύσεις που καλύπτουν όλη την επόμενη τετραετία και μερικές φορές φθάνουν μέχρι το 2060, σήμερα κυριαρχεί στο δημόσιο ενδιαφέρον ένα μεγάλο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής, το ζήτημα του ονόματος της γειτονικής μας χώρας.
Έχω ταχθεί πολλές φορές υπέρ της ενιαίας εθνικής γραμμής που έχει διαμορφωθεί από τον Απρίλιο του 1993 και μετά και έχει υιοθετηθεί από όλες τις κυβερνήσεις που μεσολάβησαν, δηλαδή υπέρ μίας λύσης με σύνθετη ονομασία, με γεωγραφική προσδιορισμό, erga omnes, δηλαδή για εσωτερική και διεθνή χρήση, μία λύση με τη μορφή διεθνούς συμφωνίας, σε εφαρμογή της οποίας θα αναθεωρηθεί και το Σύνταγμα της γειτονικής χώρας.
Αλλά στοιχείο της ενιαίας εθνικής γραμμής είναι και ήταν πάντα η συνολική και οριστική αναίρεση του αλυτρωτισμού.
Αθήνα, 18 Μαΐου 2018
Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στη Βουλή κατά τη συζήτηση επί του πορίσματος της Ειδικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης για τη Novartis
"Η επιλογή «Μακεδονία του Ίλιντεν» είναι η επιτομή του αλυτρωτισμού, είναι ο αλυτρωτισμός αυτοπροσώπως. Περιμένω, σήμερα, διάψευση επίσημη του Πρωθυπουργού ότι το όνομα που αποκλείεται είναι το «Μακεδονία του Ίλιντεν»."
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, πριν από τρεις μήνες, στις 21 Φεβρουαρίου, συζητήσαμε ξανά στην αίθουσα αυτή, την υπόθεση Novartis, τη σκευωρία που έχει στηθεί με ωμό και κυνικό τρόπο πάνω σε ένα υπαρκτό διεθνές ιατροφαρμακευτικό σκάνδαλο που σε καμία χώρα δεν εμφάνισε πολιτικές διακλαδώσεις. Αυτές κατασκευάστηκαν μόνον στην Ελλάδα. Τι μεσολάβησε πολιτικά από τις 21 Φεβρουαρίου έως σήμερα; Αυτούς τους τρεις μήνες. Μεσολάβησαν γεγονότα και καταστάσεις που δημιουργούν για την κυβέρνηση, δυστυχώς και για τη χώρα, το απόλυτο αδιέξοδο σε όλα τα μέτωπα.
Το πρώτο που συνέβη τους τρεις αυτούς μήνες είναι η παταγώδης κατάρρευση του αφηγήματος της δήθεν καθαρής εξόδου. Στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό το Νοέμβριο του 2017, είπα από το βήμα αυτό, «συνεχίστε τη δική μας πολιτική, της προληπτικής πιστωτικής γραμμής που είχε εγκριθεί από το Eurogroup το Νοέμβριο του 2014, οτιδήποτε άλλο επιχειρήσετε, θα είναι τρισχειρότερο, βλαπτικό για τη χώρα, για την οικονομία, για την προοπτική των Ελλήνων πολιτών». Κι αυτό, δυστυχώς, επαληθεύεται.