16 Απριλίου 2004
Αυτά που προέκυψαν από τη χθεσινή συνάντηση των πολιτικών αρχηγών επιδέχονται δύο αναγνώσεις. Είναι σίγουρα πολύ ικανοποιητικό το γεγονός ότι έστω και αργά, έστω και με διαμορφωμένες ήδη τις τάσεις της κοινής γνώμης στην Κύπρο, σχηματίζεται στην Ελλάδα, έπειτα από προσεχτική και δύσκολη στάθμιση, ένα ευρύ μέτωπο συναίνεσης υπέρ της αποδοχής του σχεδίου Ανάν είτε αυτό διατυπώνεται ευθέως είτε αυτό διατυπώνεται εμμέσως πλην σαφώς. Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και Συνασπισμός συμπίπτουν από την άποψη αυτή.
14 Απριλίου 2004
Όπως είδαμε χθες το ερώτημα δεν είναι απλώς και μόνον αν το σχέδιο είναι αποδεκτό ή όχι, αλλά ποιες είναι οι θετικές και ποιες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις της απόρριψής του, σε αντιδιαστολή προς το status quo με την προσθήκη του νέου στοιχείου της ένταξης. Διαμορφώνονται έτσι τρεις στήλες στοιχείων. Στην πρώτη περιλαμβάνονται τα θετικά της αποδοχής του σχεδίου, στη δεύτερη καταγράφω τα αρνητικά της αποδοχής του σχεδίου και στην τρίτη τα δεδομένα του status quo μετά την προσθήκη της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
13 Απριλίου 2004
H ιστορία του Κυπριακού είναι μία ιστορία διλημμάτων, οι απαντήσεις στα οποία κρίνονται όχι συγκυριακά αλλά μέσα στην εξέλιξη του μακρού ιστορικού χρόνου. Είναι συνεπώς προφανές ότι ο κυπριακός Ελληνισμός καλείται να αποφασίσει με βάση τα δεδομένα του 2004, τα οποία διαμορφώθηκαν σταδιακά από τα μέσα της δεκαετίας του '50 έως σήμερα, με σημεία τομής τον διαχωρισμό του 1963, την εισβολή του 1974, τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου του 1977 και του 1979, τη σύνδεση της σχέσης Τουρκίας - Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ένωση που έγινε από το 1995 και μετά και φυσικά την εμφάνιση της πρωτοβουλίας Ανάν τον Νοέμβριο του 2002 και την υπογραφή της συνθήκης ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 16η Απριλίου 2003 που ενεργοποιείται από 1ης Μαΐου 2004.
23 Μαρτίου 2004
Είδαμε χθες με ποιον τρόπο η κατανόηση των αιτίων της ήττας του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές μπορεί να λειτουργήσει ως βάση για τον σχεδιασμό μιας νέας σχέσης του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία. Με στόχο να διατηρηθεί το μείζον στρατηγικό πλεονέκτημα της κατοχής από το ΠΑΣΟΚ του κέντρου του πολιτικού και ιδεολογικού φάσματος, ώστε ένα ΠΑΣΟΚ προοδευτικό, πολυσυλλεκτικό και πλειοψηφικό να μπορεί να εκφράζει όλο το φάσμα της λεγόμενης δημοκρατικής παράταξης, δηλαδή την ευρύτατη Κεντροαριστερά.
Το ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκεται όμως μόνο του μέσα στο πολιτικό σκηνικό. Έχει να αντιμετωπίσει μια νέα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που, όπως φαίνεται τις λίγες ημέρες που μεσολάβησαν από την ορκωμοσία της μέχρι τώρα, κυριαρχείται από μία σαφή επικοινωνιακή επιλογή του Πρωθυπουργού της. Ο Κώστας Καραμανλής είναι προφανές ότι θέλει να διατηρεί την επαφή του με την κοινή γνώμη. Θέλει να επιβεβαιώνει την πολιτική φυσιογνωμία μιας κυβέρνησης που προβάλλει την αίσθηση της κοινωνικής της ευθύνης και την πολιτική ρητορική τής κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με την προσπάθεια να φιλοτεχνηθεί ένα μετριοπαθές πολιτικό ύφος, βασισμένο στην ηπιότητα και τη συναίνεση.
22 Μαρτίου 2004
Κάθε εκλογικό αποτέλεσμα είναι πρόσφορο αντικείμενο για αναλύσεις κάθε μορφής. Όταν όμως κερδίζεις δεν έχεις χρόνο γι' αυτό. Αντιθέτως, η ήττα σε κάνει πάντα πιο στοχαστικό. Υπάρχει και ο χρόνος αλλά και η ανάγκη για μια όσο γίνεται βαθύτερη κατανόηση των λόγων που οδήγησαν στο συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα.
Αυτό εξηγεί, ώς έναν βαθμό, το γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν κατανόησε επαρκώς το αποτέλεσμα των εκλογών του Απριλίου του 2000, εκλογών που κέρδισε με μικρή διαφορά. Αυτή είναι και η πρώτη - κατά τη γνώμη μου - εξήγηση της ήττας της 7ης Μαρτίου 2004. Όλα όσα οδήγησαν στο πρόσφατο αποτέλεσμα καταγράφηκαν εν πολλοίς τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Τότε φάνηκε ανάγλυφα, στην ίδια την κοινωνική διαστρωμάτωση του εκλογικού σώματος, ο διχασμός ανάμεσα σε μία «κοινωνία της ασφάλειας» που εκφράστηκε κατά προτίμηση από το ΠΑΣΟΚ και μία «κοινωνία της ανασφάλειας» που εκφράστηκε κατά προτίμηση από τη Νέα Δημοκρατία.
22 Φεβρουαρίου 2004
Πολλοί πιστεύουν ότι η πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και η διαμόρφωση του νέου διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων σηματοδότησε το οριστικό τέλος των κλασικών πολιτικών ιδεολογιών που κυριάρχησαν τον 20ό αιώνα: του σοσιαλισμού και του φιλελευθερισμού. Η αλήθεια είναι, κατά τη γνώμη μου, πιο εκλεπτυσμένη.
Η βασική τομή γίνεται πλέον ανάμεσα αφενός μεν στις πολιτικές ιδεολογίες που έχουν ορθολογική θεμελίωση και προβάλλουν ακριβώς τον πολιτικό τους χαρακτήρα, αφετέρου δε στις πολιτικές ιδεολογίες που προβάλλουν τη θεολογική και εθνικιστική τους θεμελίωση.
21 Αυγούστου 2003
[Μια πρόταση υπέρβασης της κρίσης]
1. Τον τελευταίο καιρό - με αφορμή απλώς την κένωση και την επικείμενη πλήρωση της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης - παρακολουθούμε την αναζωπύρωση, για πολλοστή φορά, του παλιού και κλασικού ζητήματος των σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Μέσα από την καθημερινή ειδησεογραφική και κοσμική προσέγγιση του θέματος και μέσα από σωρεία δηλώσεων, υπαινιγμών και ακριτομυθιών, είναι λογικό οι περισσότεροι να θεωρούν ότι πρόκειται για μια σύγκρουση προσώπων, το καθένα από τα οποία έχει τις δικές του - θεμιτές ή και αθέμιτες - εκκλησιαστικές φιλοδοξίες.
21 Ιανουαρίου 2003
1. Το επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών συζητήθηκε εκτενώς και σ' όλες του τις πτυχές κατά τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος που ολοκληρώθηκε με την υπερψήφιση της σχετικής διάταξης με ευρεία πλειοψηφία 166 ψήφων.
Η επανάληψη της σχετικής συζήτησης τώρα που άρχισε (από 31.12.2002) να ισχύει η συνταγματική διάταξη και με αφορμή την ψήφιση του εκτελεστικού νόμου που καλείται να ρυθμίσει τις λεπτομέρειες της εφαρμογής, συναντά ένα προφανές όριο: τον συνταγματικό κανόνα που ισχύει απευθείας, δεσμεύει τους πάντες και τελεί υπό δικαστικό έλεγχο καθώς το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (άρθρο 100 Συντ.) είναι το μόνο αρμόδιο για την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων.
Οκτώβριος 2002
Είκοσι σχεδόν μήνες πριν την επίσημη έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, μπορούν όλοι οι Έλληνες να έχουν την απόλυτη βεβαιότητα ότι η Χώρα μας είναι ικανή και έτοιμη να διοργανώσει άψογους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η Ολυμπιακή Προετοιμασία είναι το πιο συγκεκριμένο και συγκροτημένο σχέδιο πραγματικού εκσυγχρονισμού της Ελλάδας. Με αυτή την έννοια η Ολυμπιακή Προετοιμασία συνδέεται με το ίδιο το μεταβιομηχανικό μοντέλο ανάπτυξης της Χώρας, δηλαδή με την ανταγωνιστική θέση της Χώρας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη ζώνη του Ευρώ, αλλά και γενικότερα μέσα στο νέο καταμερισμό της παγκόσμιας οικονομίας.
1 Σεπτεμβρίου 2002
Άρθρο του Υπουργού Πολιτισμού, Ευάγγελου Βενιζέλου, στο Βήμα της Κυριακής
Ισορροπίες της Ανατολής
[Θρησκεία, ιδεολογία και εθνική ταυτότητα από τον 19ο στον 21ο αιώνα]
Η νεοελληνική ιδεολογία και ταυτότητα, όπως συγκροτήθηκε, με τις αντιφάσεις της, σχεδόν παράλληλα και ταυτόχρονα με το νέο ελληνικό κράτος, συνομιλεί διαρκώς με τα ποικίλα ιδεολογικά ρεύματα, κυρίως του 18ου και του 19ου αιώνα. Πεδίο αναφοράς είναι όμως σχεδόν πάντοτε η Ευρώπη ως πολιτικός και πολιτιστικός χώρος.
Η συσχέτιση, επομένως, των ιδεολογικών διεργασιών που αφορούν έστω όχι στενά τα όρια του νέου ελληνικού κράτους αλλά αυτά του Ελληνισμού του 19ου αιώνα, με τις κυρίαρχες αμερικανικές αντιλήψεις της εποχής, έχει από μόνη της μεγάλο ενδιαφέρον. Ακόμη όμως μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει η αναγωγή στις ρίζες της σημερινής αμερικανικής αυτοσυνειδησίας και στις πολιτισμικές και πολιτικές της επιπτώσεις στην αρχή του 21ου αιώνα.