27 Μαϊου 2000

Αυτό που κυρίως χαρακτηρίζει τη νέα εποχή, δηλαδή την κοινωνία της πληροφορίας, την ψηφιακή οικονομία και όλα τα άλλα που σηματοδοτούν την μεταβιομηχανική περίοδο, είναι η κοινή πια πεποίθηση για την πολυπλοκότητα των καταστάσεων και των προβλημάτων. Όλα σχεδόν φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους και να έχουν πολλές αποχρώσεις: η κοινωνική διαστρωμάτωση, οι ατομικές και ομαδικές συμπεριφορές, η λειτουργία της οικονομίας, τα νέα μεγάλα ηθικά ερωτήματα που θέτει η πρόοδος της τεχνολογίας και της βιοϊατρικής, κ.λπ. Το κυριότερο δε είναι ότι ο κόσμος φαίνεται να έχει άλλη συνείδηση του χρόνου και άλλη συνείδηση των αποχρώσεων σε σχέση με παλαιότερες εποχές.

Περισσότερα...

20 Μαϊου 2000

Το κρίσιμο σημείο είναι ακριβώς αυτό: πολλοί δείχνουν να πιστεύουν ότι η μη παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή τόσο των πολιτικών της οργάνων, όπως η Επιτροπή και το Συμβούλιο, όσο και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, είναι μια πολιτική επιλογή που δείχνει εμπιστοσύνη στην αγορά και την αυτορρυθμιστική της ικανότητα. Μια πολιτική επιλογή που βασίζεται στη θέση ότι κάθε παρέμβαση μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες στρεβλώσεις.

Περισσότερα...

11 Μαϊου 2000

Δυστυχώς, όταν κάποια σοβαρά θέματα ανοίγουν με τρόπο πρόχειρο και ανοργάνωτο, είναι μοιραίο να κλείσουν αμέσως κατά τον ίδιο τρόπο. Δημιουργείται απλώς ένα ειδησεογραφικό επεισόδιο που διαρκεί λίγες ώρες ή λίγες ημέρες, αλλά χωρίς κανένα ουσιαστικό αντίκρυσμα. Και χωρίς να γίνεται τελικώς ούτε βήμα προς τα μπρος, ούτε ουσιαστική συζήτηση. Μπορεί ενδεχομένως έτσι να αναγκαζόμαστε να κάνουμε είτε βήματα σημειωτόν, είτε βήματα προς τα πίσω.

Είναι, λοιπόν, μια ευκαιρία να επαναλάβω, ότι στη χώρα μας κακώς συγχέουμε το ζήτημα των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας, δηλαδή το ζήτημα που ρυθμίζεται από το άρθρο 3 του Συντάγματος, με το πολύ μεγάλο ζήτημα της θρησκευτικής ελευθερίας, ένα ζήτημα που ρυθμίζεται από το άρθρο 13 του Συντάγματος. Ανεξάρτητα από το ποιο είναι το κανονιστικό περιεχόμενο της συνταγματικής διάταξης για τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας, βέβαιον είναι ότι στη χώρα μας είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη πλήρως η θρησκευτική ελευθερία και ως ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και ως ελευθερία της λατρείας. Αυτό συνεπώς που οφείλουμε να κάνουμε είναι, όχι να αλλάξουμε το άρθρο 13, που ευτυχώς δεν είναι υπό αναθεώρηση, αλλά να εφαρμόσουμε το άρθρο 13 μέσα από την κοινή νομοθεσία, τη διοικητική πρακτική και τη νομολογία των δικαστηρίων.

Περισσότερα...

7 Μαϊου 2000

Στη χώρα μας η συζήτηση για το εκλογικό σύστημα επανέρχεται κατά καιρούς στο προσκήνιο και αυτό δημιουργεί την εντύπωση μιας κινητικότητας και μιας συνεχούς εκκρεμότητας ως προς το μείζον αυτό θεσμικό και πολιτικό ζήτημα. Πρόκειται όμως για μια εντύπωση αβάσιμη και άδικη. Η αλήθεια είναι ότι από το 1974 έως σήμερα – καθ’ όλη δηλαδή τη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου – με εξαίρεση το σύντομο διάστημα 1989-1990, ισχύει στη χώρα μας ένα, σε γενικές γραμμές, σταθερό εκλογικό σύστημα της λεγόμενης ενισχυμένης αναλογικής, που διασφαλίζει ταυτοχρόνως τόσο την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση των υπαρκτών πολιτικών δυνάμεων όσο και το σχηματισμό επαρκών και αυτοδύναμων κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών.

Περισσότερα...

23 Απριλίου 2000

Η συζήτηση που τελευταία εντείνεται σε σχέση με το λεγόμενο “μεσαίο χώρο”, μου φαίνεται μια συζήτηση για το γεωμετρικά και πολιτικά αυτονόητο: κάθε φάσμα – όπως το φάσμα των πολιτικών δυνάμεων - έχει άκρα και μέσα, ενώ σε κάθε εκλογική αναμέτρηση υπάρχουν αναποφάσιστοι ή μετακινούμενοι ψηφοφόροι. Υπάρχουν, με άλλα λόγια, ψηφοφόροι που συνιστούν το διακύβευμα των εκλογών και τους προνομιακούς αποδέκτες του πολιτικού λόγου και της προεκλογικής στρατηγικής όλων των κομμάτων ή έστω των δύο μεγάλων πολυσυλλεκτικών κομμάτων εξουσίας, του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Περισσότερα...

25 Δεκεμβρίου 1999

[Με μια έμμεση παραπομπή στη «Χίμαιρα» του Καραγάτση, ο Κώστας Βεργόπουλος «αφηγείται» τη διεθνή συγκυρία της παγκοσμιοποίησης και των νέων ισορροπιών.]

Αν το βασικό χαρακτηριστικό της κριτικής σκέψης είναι η αμφισβήτηση των αυτονόητων και των στερεότυπων που κυριαρχούν στη θεωρητική και πολιτική συζήτηση, τότε το νέο βιβλίο του Κώστα Βεργόπουλου Παγκοσμιοποίηση - Η Μεγάλη Χίμαιρα είναι μια επιθετική και αυθεντική εκδήλωση κριτικού λόγου.

Περισσότερα...

10 Ιουλίου 1999

Η μείωση της εκλογικής δύναμης του ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές, παρά τις διακυμάνσεις που εμφανίζει κατά κοινωνικές κατηγορίες και γεωγραφικές περιοχές, είναι σε γενικές γραμμές ομοιόμορφη και άρα πρωτίστως πολιτική. Οι απώλειες του ΠΑΣΟΚ διοχετεύθηκαν άλλωστε ­ λίγο ή πολύ ­ σε όλους τους άλλους κομματικούς χώρους και στον χώρο της πολιτικής διαμαρτυρίας (αποχή, άκυρο / λευκό, λοιπά κόμματα).

Περισσότερα...

28 Φεβρουαρίου 1999

Ενας πολιτικός συντάκτης είναι κατά κανόνα «διχοτομημένος» ανάμεσα σε μια συμπεριφορά την οποία νιώθει πολύ οικεία, αλλά δεν ταυτίζεται μαζί της, που είναι η συμπεριφορά του πολιτικού (ο οποίος δρα τελεστικά καθώς ο λόγος του δεν είναι απλά και μόνο αφήγηση αλλά είναι ταυτόχρονα και μια πράξη που συχνά τελείται διά μόνου του λόγου) και στη συμπεριφορά αυτού που παρατηρεί και καταγράφει •και βεβαίως αυτός στην πιο ιδεώδη του μορφή, στην πιο εξωραϊσμένη, στην πιο γοητευτική είναι ο πεζογράφος.

Περισσότερα...

14 Φεβρουαρίου 1999

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ερώτημα των ημερών είναι αν ο 21ος αιώνας μπορεί να είναι ένας αριστερός αιώνας, με τη σύγχρονη έννοια του όρου• ενός όρου που δεν εκφοβίζει πια, ενός όρου που μπορεί να είναι πολυσυλλεκτικός. Ουσιαστικά συνεπώς προτάσσεται το ερώτημα αν έχει νόημα η διάκριση αυτή ανάμεσα στη Δεξιά και στην Αριστερά.

Περισσότερα...

22 Ιανουαρίου 1999

[Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ]

Η σχέση της Αριστεράς με το κοινωνικό κράτος έχει υποστεί ισχυρά δημοσιονομικά πλήγματα, που έδειξαν τα όρια και τις παρενέργειες του συστήματος των μεταβιβαστικών πληρωμών, ενός συστήματος επιδοματικού χαρακτήρα με τεράστιες εσωτερικές διαφοροποιήσεις και αντιφάσεις, ανοικτό στην καταχρηστική άσκηση δραστηριοτήτων και στην κακή εφαρμογή κριτηρίων για την αναγνώριση και την απονομή ποικίλων, μικρών ή μεγάλων, προνομίων.

Περισσότερα...