31 Ιανουαρίου 2005
Η συζήτηση για τη διαφάνεια που διεξάγεται με ένταση διεθνώς τα τελευταία χρόνια είναι ουσιαστικά μια συζήτηση για τον πυρήνα και την ποιότητα της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Το αίτημα για διαφάνεια είναι ταυτόσημο με το αίτημα για νομιμότητα και ίση μεταχείριση.
Το αίτημα αυτό εμφανίζεται υπό διάφορες εκδοχές: Ως ανάγκη για προστασία του δημοσίου χρήματος, ως δέσμη μέτρων για τον ελεύθερο (και άρα όχι αθέμιτο) ανταγωνισμό στην αγορά συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής δραστηριότητας του κράτους κυρίως μέσω των δημοσίων συμβάσεων έργων και προμηθειών, ως πρόταση για επέκταση του ελέγχου του «πόθεν έσχες», ως μέριμνα για την αχειραγώγητη λειτουργία του χρηματιστηρίου, ως θεσμική εγγύηση της ίσης και με αξιοκρατικά κριτήρια πρόσβασης στις θέσεις του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ως ανάγκη προστασίας της πολυφωνικής και με ίσους όρους ενημέρωσης και άρα ως ανάγκη οριοθέτησης της επικοινωνιακής δύναμης κ.ο.κ.
9 Ιανουαρίου 2005
Μια «βασικά αμέτοχη» κυβέρνηση
του Ευ. Βενιζέλου
H αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίον επιχειρείται να ερμηνευθεί και εφαρμοσθεί το άρθρο 14 παρ. 9 του Ελληνικού Συντάγματος μέσω των διατάξεων του νομοσχεδίου για τον λεγόμενο «βασικό μέτοχο», θέτει δύο μεγάλα ζητήματα: πρώτον, το κλασικό και παλιό ζήτημα της σχέσης εθνικού συντάγματος και κοινοτικού δικαίου (πρωτογενούς και παραγώγου)· και δεύτερον, το τρέχον πολιτικό ζήτημα των επιδιώξεων και των χειρισμών της σημερινής ελληνικής κυβέρνησης.
Από τότε που ιδρύθηκαν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες, πριν από μισό αιώνα, ως την πρόσφατη υπογραφή της Συνθήκης για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, το ζήτημα των σχέσεων ανάμεσα στα εθνικά συντάγματα των κρατών-μελών και το πρωτογενές, αλλά και το παράγωγο κοινοτικό δίκαιο, απασχόλησε κατ' επανάληψη τόσο το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων όσο και τα συνταγματικά ή τα ανώτατα δικαστήρια των κρατών-μελών.
Ιανουάριος 2005
Αιχμάλωτοι της «απογραφής»
του Ευ. Βενιζέλος
Επί ένα σχεδόν χρόνο η ελληνική οικονομία παρακολουθεί την αμηχανία και την αναποφασιστικότητα της κυβέρνησης που έχουν αρχίσει πλέον να καθίστανται τα μείζονα προβλήματα, τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των νοικοκυριών. Τους πρώτους έξι μήνες η αδυναμία αυτή δεν είχε καταστεί προφανής, επειδή το τελικό στάδιο της ολυμπιακής προετοιμασίας και η κεκτημένη ταχύτητα που είχαν τα έργα και οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ δημιουργούσαν μια πιο δυναμική και αισιόδοξη εικόνα.
Ήδη όμως από τις πρώτες εβδομάδες της θητείας της η κυβέρνηση της Ν.Δ. διέπραξε το βασικό και καταλυτικό ατόπημα, στο οποίο εγκλωβίστηκε, όχι μόνον η ίδια, αλλά όλη η ελληνική οικονομία.Αναφέρομαι στην τραγική υπόθεση της λεγόμενης δημοσιονομικής «απογραφής» που κακώς πιστεύουν κάποιοι ότι αφορά μια πολιτική αντιδικία μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων της χώρας. Η υπόθεση αυτή αποδείχθηκε ότι αφορά ευθέως το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, τις προοπτικές της ελληνικής επιχείρησης και το εισόδημα του Έλληνα πολίτη.
24 Δεκεμβρίου 2004
Τα όσα έγιναν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 16ης/17ης Δεκεμβρίου 2004 στις Βρυξέλλες αποκαλύπτουν το στρατηγικό κενό της κυβέρνησης και ως προς τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ως προς το κυπριακό.
Είναι σαφώς καλύτερο η Κυπριακή Δημοκρατία να αντιμετωπίζει την προοπτική ένταξης της Τουρκίας ευρισκόμενη στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως πλήρες μέλος παρά από έξω. Είναι επίσης ορθή η βασική μας επιλογή πως μία ευρωπαϊκή Τουρκία είναι προτιμότερη ως γείτονας και συνομιλητής από μία Τουρκία κοινωνικά και εθνοτικά διαλυμένη, οικονομικά υπανάπτυκτη, πολιτικά αυταρχική και ιδεολογικά φονταμενταλιστική. Στα σημεία όμως αυτά είχαμε φτάσει πριν τις εκλογές της 7.3.2004. Πρέπει συνεπώς να δούμε και να πούμε με ειλικρίνεια τι είναι αυτό που πραγματικά συνέβη στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Να δούμε αν έγινε κάποιο πρόσθετο βήμα ή αν υπήρξε υποχώρηση.
14 Δεκεμβρίου 2004
[Aπό την επιλογή Παπούλια ώς την κρίσιμη Σύνοδο Kορυφής]
H απόφαση του κ. K. Καραμανλή να υποδείξει ως νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Κάρολο Παπούλια είναι μια πολιτική κίνηση που συγκεντρώνει πλήθος θετικών στοιχείων:
28 Νοεμβρίου 2004
[Το πρόβλημα της εθνικής μας στρατηγικής είναι πρόβλημα αίσθησης του χρόνου και συγκεκριμένα πρόβλημα διαδοχής της κυβέρνησης του ΠαΣοΚ από την κυβέρνηση της ΝΔ στη συνείδηση της ευθύνης για τον χειρισμό των πυκνών και κρίσιμων στιγμών που διαμορφώθηκαν]
Στην ιστορική συνείδηση του ελληνικού λαού ενυπάρχει πάντα ο φόβος της σύγκρουσης και του διχασμού στα εθνικά θέματα, δηλαδή στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. H ανάγκη για εθνική συναίνεση αναδεικνύεται έτσι ως πάνδημη απαίτηση αλλά και ως επαρκές νομιμοποιητικό έρεισμα οποιασδήποτε πολιτικής.
8 Νοεμβρίου 2004
Όσο η Κυβέρνηση διένυε την περίοδο χάριτος που συνέπεσε και με την περίοδο της ολυμπιακής ευφορίας πίστεψε ότι μπορεί, με μεγάλη ευκολία, να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις της πολιτικής της ηγεμονίας. Ο κ. Καραμανλής απεφάσισε έτσι να κινηθεί παράλληλα σε δύο άξονες: Πρώτον, στον άξονα «σκανδαλολογία -απογραφή-διαπλοκή» και δεύτερον, στον άξονα της συναίνεσης ως προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σχηματίζοντας έτσι ένα μαγνητικό πεδίο στο οποίο υπέθεσε ότι μπορεί να εγκλωβίσει τις αντιδράσεις του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της κοινωνίας.
9 Οκτωβρίου 2004
Με το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων, όλοι ένιωσαν ότι η Ελλάδα άλλαξε κλίμακα. Ότι κάτι σημαντικό συνέβη. Μία τομή, ίσως. Περιμέναμε συνεπώς - καλόπιστα - να διατυπωθεί από την υπεύθυνη κυβέρνηση το μεταολυμπιακό πρόταγμα της χώρας, οι βασικοί της στόχοι για τα επόμενα χρόνια.
Υποτιμήθηκε προφανώς το γεγονός ότι η κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή, έδινε σαφή δείγματα για τις επιλογές της, που ήταν τελείως διαφορετικού επιπέδου. Αντί λοιπόν να προετοιμάζει ένα μεταολυμπιακό εθνικό σχέδιο ανάπτυξης, προετοίμαζε μία σειρά τακτικών κινήσεων παλαιάς κοπής. H κρίση που προκλήθηκε από το τραγικό δυστύχημα του Σινούκ και συνεχίστηκε από την υπόθεση των μετεγγραφών, απλώς επιτάχυνε κινήσεις που φάνηκαν ως κινήσεις αντιπερισπασμού, ενώ - δυστυχώς - συγκροτούν τον κορμό της πολιτικής σύλληψης της κυβέρνησης.
26 Σεπτεμβρίου 2004
Η πολιτική ευθύνη είναι σύμφυτη με τη δημοκρατική αρχή. Σε ένα δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησης δεν νοείται άσκηση πολιτικής εξουσίας ή μάλλον αρμοδιότητας χωρίς ανάληψη της αντίστοιχης ευθύνης, τελικά ενώπιον του εκλογικού σώματος, δηλαδή του λαού.
Αυτό που συνήθως ονομάζεται κοινωνία ή ακόμα πιο συχνά κοινή γνώμη δεν είναι παρά άτυπες εκδοχές του λαού, που, εκτός από συλλογικό υποκείμενο, είναι και το ύπατο πολιτικό όργανο. Δεν υπάρχει, συνεπώς, δημοκρατική νομιμοποίηση χωρίς αντίστοιχη πολιτική ευθύνη, αλλά και το αντίστροφο.
16 Σεπτεμβρίου 2004
Η μακρά περίοδος της ολυμπιακής προετοιμασίας, που ήταν όχι απλά και μόνο προετοιμασία των Αγώνων, αλλά προετοιμασία της χώρας για τις ανάγκες των Αγώνων, ήταν ταυτόχρονα και μία περίοδος δοκιμασίας της ίδιας της αυτοσυνειδησίας των Ελλήνων. Πολλοί είχαν κατά κόρον αμφισβητήσει την ικανότητα μας να αντεπεξέλθουμε σε αυτήν την μεγάλη πρόκληση.