Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο αφιέρωμα για«ΤΑ ΝΕΑ» - 90 χρόνια
Το βάρος και η εγγύηση της παράδοσης
Η προσωπική μου σχέση με «ΤΑ ΝΕΑ» άρχισε μόλις έμαθα ανάγνωση, άρα διαρκεί περίπου 60 χρόνια. Οι σελίδες τους με φιλοξενούν συχνά ως αρθογράφο για περισσότερα από 40 χρόνια, πολλά δε από αυτά το πολιτικό τους ρεπορτάζ ασχολείται και μαζί μου. Δεν είμαι αμερόληπτος ούτε τυπικός. Γνωρίζω από την εμπειρία μου και συναισθάνομαι το κλίμα και την παράδοση μιας τέτοιας κορυφαίας εφημερίδας που δίνει επί ενενήντα χρόνια το καθημερινό στίγμα του δημοσίου βίου της χώρας και συγκαθορίζει τις προτεραιότητες και τον τόνο του δημοσίου λόγου.
«ΤΑ ΝΕΑ» είναι, για την ακρίβεια, τα ζωντανά πρακτικά της ζωής της χώρας. Η έντυπη ναυαρχίδα της λεγόμενης δημοκρατικής παράταξης. Μια εφημερίδα λαϊκή, που απευθυνόταν και απευθύνεται πάντα στο μεγάλο ακροατήριο, αλλά στέγαζε και στεγάζει βαριές υπογραφές δημοσιογράφων, αρθρογράφων, σκιτσογράφων και συνεργατών. Μια εφημερίδα πολιτική πάντα και πρωτίστως, που παρακολουθεί όμως τους ρυθμούς και τις αγωνίες της κοινωνίας. Μια εφημερίδα που θέλει να είναι χρηστική και πρακτική, αλλά ταυτόχρονα λειτουργεί ως προβολέας για την πιο προωθημένη πολιτιστική δημιουργία, τη λογοτεχνία, το θέατρο, τον κινηματογράφο, τις εικαστικές τέχνες, το βιβλίο, τα διεθνή διανοητικά ρεύματα.
Αυτός ο διπλός χαρακτήρας των «ΝΕΩΝ» - λαϊκός και διανοούμενος - πριν την κυριαρχία του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ήταν η στρατηγική της επιλογή. Μια εφημερίδα πρώτης ανάγνωσης με εμφανή πολιτική στόχευση, ανάδειξη των ειδήσεων, λαϊκό ύφος, έμφαση στα κοινωνικά θέματα και τον αθλητισμό. Μια εφημερίδα δεύτερης ανάγνωσης που απευθύνεται στον πιο απαιτητικό για τα οικονομικά, διεθνή και πολιτιστικά θέματα αναγνώστη. Τώρα, στην εποχή της δοκιμασίας των έντυπων μέσων ενημέρωσης, ο διπλός αυτός χαρακτήρας είναι όρος επιβίωσης. Αυτό καλείται να εισφέρει μια μεγάλη καθημερινή εφημερίδα και αυτό κορυφώνεται κάθε Σαββατοκύριακο με τον εντυπωσιακό πλούτο του φύλλου με το οποίο κλείνει κάθε εβδομάδα.
Τα ενενήντα χρόνια δεν ήταν βεβαίως ανέφελα. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου, ο Β´ Παγκόσμιος Πόλεμος, η Κατοχή, ο Εμφύλιος, το μετεμφυλιακό κράτος, ο Ανένδοτος, η αποστασία, η δικτατορία της 21ης Απριλίου, η μακρά περίοδος της Μεταπολίτευσης, η οικονομική κρίση και τα μνημόνια, η πανδημία. Υπήρξαν όλα αυτά τα χρόνια στιγμές σύγκρουσης και αμφισβήτησης. Στιγμές δοκιμασίας για τη φυσιογνωμία και το κύρος μιας εφημερίδας - θεσμού που υπερβαίνει και εντέλει ενσωματώνει στη μνήμη της τους πρωταγωνιστές - πολιτικούς, εκδότες, δημοσιογράφους - κάθε εποχής.
«ΤΑ ΝΕΑ» όπως και «ΤΟ ΒΗΜΑ» άντεξαν την ακραία επίθεση της περιόδου 2015-2017 που είχε ως απροκάλυπτο στόχο είτε την υποταγή σε μια ανεπίγνωστη πολιτική εξουσία είτε τον θάνατο.
Άντεξαν πρωτίστως οι ίδιοι οι άνθρωποι των δυο εφημερίδων. Αγωνίστηκαν για τη δουλειά τους αλλά και για την ελευθερία του Τύπου, για τη διατήρηση μιας παράδοσης. Για τους ζωντανούς θεσμούς, όπως μια τέτοια εφημερίδα, μεγαλύτερη σημασία από την Ιστορία έχει η παράδοσή τους. Αυτό το απροσδιόριστο, αλλά και απολύτως συγκεκριμένο στοιχείο που είναι άυλο, αλλά αποτυπώνεται στο ύφος και την αντίληψη της έκδοσης. Αυτό το στοιχείο «πνευματικής ιδιοκτησίας» που μεταβιβάζεται ως υπεραξία αλλά διατηρείται μόνο όταν γίνεται σεβαστή και συνεχίζεται.
«ΤΑ ΝΕΑ» οφείλουν βεβαίως τη γέννησή τους στον Δημήτρη Λαμπράκη και την ακμή τους στον Χρήστο Λαμπράκη και μια εντυπωσιακή αλυσίδα διευθυντών, αρχισυντακτών, ρεπόρτερ, συντακτών ύλης, αρθρογράφων, συνεργατών, σκιτσογράφων, κριτικών, τεχνικών και διοικητικών στελεχών.
Οι ικανοί/ ικανές, χαρισματικές / χαρισματικοί και ταλαντούχες / ταλαντούχοι άνθρωποι των «ΝΕΩΝ» που σηκώνουν σήμερα το βάρος της καθημερινής πρόκλησης σηκώνουν και το βάρος της παράδοσης. Εύχομαι να συνεχίσουν να το κάνουν με επιτυχία. Η παράδοση είναι βάρος, πρόκληση, αλλά και εγγύηση. -
* Ευ. Βενιζέλος, πρώην αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών. Πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ.
