2001
Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στην αναγόρευση του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου, Ευρωβουλευτή Δημήτρη Τσάτσου σε επίτιμο διδάκτορα του τμήματος Νομικής του ΑΠΘ
Κύριε Κοσμήτορα, κύριε πρόεδρε του Τμήματος Νομικής, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κυρίες και κύριοι, νιώθω σήμερα ιδιαίτερα υπερήφανος για δύο ιδιότητες μου: Πρώτον, γιατί υπήρξα και είμαι μαθητής του Δημήτρη Τσάτσου και δεύτερον, -αν και σε πολύχρονη πια αναστολή- γιατί είμαι μέλος αυτής της σχολής, μια σχολής που τιμάται γιατί γνωρίζει να τιμά.
Το νομικό τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τιμώντας σήμερα το Δημήτρη Τσάτσο με την ανώτερη ακαδημαϊκή διάκριση, τιμά μια δέσμη ιδιοτήτων και στάσεων που συνθέτουν την προσωπικότητα του τιμωμένου. Τιμά την ανάγκη, ανάγκη επιστημολογική, θεσμική και ηθική, η νομική επιστήμη και ιδίως αυτή του δημοσίου δικαίου να έχει πλήρη και ενεργό πολιτική συνείδηση. Ενεργό δηλαδή στάση υπέρ της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Τιμά την ακαδημαϊκή, διανοητική και συναισθηματική γενναιοδωρία που πηγάζει από τα μεγάλα κοιτάσματα της καρδιάς και της ευφυΐας του Δημήτρη Τσάτσου. Τίποτα δεν είναι πιο ουσιαστικό για τον πανεπιστημιακό δάσκαλο από τη δυνατότητά του να αποδέχεται, να τιμά και να στηρίζει όχι μόνο τους μαθητές και τους συνεργάτες του αλλά και όλους τους συναδέλφους του.
Ο Δημήτρης Τσάτσος καθιέρωσε με το κύρος του και την επιμονή του πολλούς ανθρώπους. Απένειμε τους δικούς του ουσιαστικούς τίτλους και επέβαλε ονόματα και πρόσωπα στο δημόσιο βίο, συχνά με μια αγαπητική υπερβολή. Πολλές δε φορές έλαβε ως μόνο αντίδωρο την έλλειψη μνήμης, τη σιωπή ή την έπαρση κάποιων που θεωρούσαν ότι αυτό που τους έδινε η γενναιοδωρία του Δημήτρη Τσάτσου τους το όφειλαν το έθνος, η ιστορία, η επιστήμη ή διάφορες άλλες αόριστες έννοιες.
Το πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τιμά ακόμη σήμερα τη ριψοκίνδυνη επιστήμη. Τον επιστήμονα που δεν βάζει τα προσόντα του στον τόκο, που εκτίθεται σε κινδύνους ασχολούμενος κάθε φορά με τα μεγάλα και ουσιώδη και όχι με τα μικρά και τετριμμένα ζητήματα του κλάδου του. Το ισχύον Σύνταγμα της χώρας, το Σύνταγμα του 1975-19862001 φέρει σε πολλά σημεία του τη σφραγίδα του Δημήτρη Τσάτσου, την πολιτική και επιστημονική, καθώς με την ιδιότητα του γενικού εισηγητή της μειοψηφίας στη λεγάμενη Ε' Αναθεωρητική Βουλή των Ελλήνων έπαιξε καθοριστικό ρόλο στα πολιτειακά και συντακτικά πράγματα της χώρας.
Πιστεύω ότι το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τιμά σήμερα την ελληνική αγωνία αλλά και τη γερμανική πειθαρχία του Δημήτρη Τσάτσου, που έχει το σπάνιο προνόμιο να ζει δύο παράλληλες και εξίσου σημαντικές επιστημονικές ζωές, εδώ και στη Γερμανία. Τιμά τον Ευρωπαίο πολιτικό, τον στοχαστή του πολιτικού και θεσμικού μέλλοντος της Ευρώπης, αλλά και τον άνθρωπο που σφράγισε τη μεταδικτατορική κάθαρση στον άκρως ευαίσθητο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης.
Τιμά τη μοναδική άνεση και την πρωτοτυπία ενός επιστημονικού λόγου, τα αυτονόητα του οποίου είναι δυσθεώρητες καινοτομίες για πολλούς άλλους. Η οικειότητα και η ευκολία της επαφής συχνά μάς εμποδίζει εδώ στην Ελλάδα να αντιλαμβανόμαστε τα πραγματικά μεγέθη.
Σήμερα οφείλουμε να πούμε ευθέως και ευθαρσώς ότι ο Δημήτρης Τσάτσος είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο για την ελληνική, τη γερμανική και γενικότερα την ευρωπαϊκή επιστήμη του δημοσίου δικαίου. Ένα μεγάλο κεφάλαιο για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ένα μεγάλο κεφάλαιο για τη χώρα. Η αναγνώριση των ομοτέχνων έχει σίγουρα σημασία. Η αναγνώριση των πολιτών έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Η αναγνώριση των μαθητών έχει το όνομα της αγάπης, αλλά ας μην το ξεχνάμε ποτέ: και το όνομα του βαθύτατου σεβασμού. Να είσαι πάντα καλά Δημήτρη. Τα καλύτερα έπονται.
Ευχαριστώ πολύ
Δημοσιεύεται:
Αρμενόπουλος 1/2003.16 = sakkoulas-online [PDF]
