Σάββατο 20 Μαρτίου 2021

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο

Πανδημία και κοινωνική συνοχή

Η έρευνα με τίτλο «Πανδημία και κοινωνική συνοχή» που διεξήγαγε η Metron Analysis για λογαριασμό του Κύκλου Ιδεών δεν είναι μια έρευνα τετριμμένη. Δεν μας ενδιέφερε η κομματική προτίμηση ούτε η δημοφιλία των πολιτικών προσώπων.  Μας  ενδιέφερε να δούμε τις βαθύτερες τάσεις της κοινής γνώμης, τις νοοτροπίες που διαμορφώνονται μετά από έναν και πλέον χρόνο πανδημίας, τον εγκλεισμό, τον περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας, την επιβολή της «κοινωνικής αποστασιοποίησης», την αλλαγή του ανθρωπολογικού παραδείγματος. Όλο αυτό συνιστά αφενός μεν μια μεγάλη - ψυχική πρωτίστως - επιβάρυνση για τους πολίτες, αφετέρου δε μία τεράστια δοκιμασία για το κράτος και την αποτελεσματικότητά του. 

Περισσότερα...

Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2021

Ευάγγελος Βενιζέλος

 «Επανεκκίνηση ή Νέα Εποχή»*

Δεν υπάρχει επάνοδος στην προ πανδημίας εποχή. Η πανδημία συνιστά τομή. Επιφέρει αλλαγές που είναι κατά βάθος ανθρωπολογικές. Όχι απλώς οικονομικές, κοινωνικές, εργασιακές, πολιτικές. Αλλάζει τις προτεραιότητες, τη σημασία των πραγμάτων. Λειτουργεί ως επιταχυντής. Τώρα πλέον  η συζήτηση για την κλιματική αλλαγή, την τεχνητή  νοημοσύνη, τις δυνατότητες ηλεκτρονικής επιτήρησης και την προστασία των προσωπικών δεδομένων, τη λειτουργία του διαδικτύου και την ισχύ των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην κυβερνοσφαίρα γίνεται απτή και επείγουσα. Η κοινωνία της διακινδύνευσης αναζητά τη δική της κλίμακα του γενικού  συμφέροντος,  τον βιολογικό του πυρήνα, την προστασία της ζωής και της ατομικής και  δημόσιας υγείας σε σχέση με την προστασία των άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Περισσότερα...

Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2021

Ευάγγελος Βενιζέλος                                                

Πανδημία και θεμελιώδη δικαιώματα - Οι προκλήσεις  του εμβολιασμού

Για να φθάσουμε στο σημείο να μιλάμε για τη ροή του εμβολιασμού επιδιώκοντας την ανοσία της αγέλης, τη διακοπή της μετάδοσης της νόσου και την επάνοδο στην κανονικότητα, περάσαμε  μία  δύσκολη περίοδο κατά την οποία κυριαρχούσε μία άλλη συζήτηση, που εν πολλοίς είναι ακόμη ζωντανή, για το εάν η προστασία της υγείας και της ζωής, επιτρέπει να περιορισθούν αλλά θεμελιώδη δικαιώματα. Η ίδια η ελευθερία της κίνησης και της μετακίνησης που βρίσκεται στον πυρήνα πολλών θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως η οικονομική ελευθερία, η ελευθερία της εκπαίδευσης, η ελευθερία της πολιτιστικής δημιουργίας, η θρησκευτική ελευθερία και ιδίως η ελευθερία του συνέρχεσθαι για λατρευτικούς λόγους. Με ενδιαφέρουσες εξαιρέσεις τα περιοριστικά μέτρα έγιναν διεθνώς αποδεκτά από τα δικαστήρια.

Περισσότερα...

Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2021

Άρθρο Ευ. Βενιζέλου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Ένα μεγάλο πολιτικό λάθος

Τα δημόσια πρόσωπα κατά τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου οφείλουν να αποδέχονται πολύ πιο σκληρή, επιθετική ακόμη και απαξιωτική κριτική σε σχέση με τα πρόσωπα που δεν είναι δημόσια και κινούνται μόνο στην ιδιωτική τους σφαίρα. Υπάρχει βεβαίως και για τα δημόσια πρόσωπα όριο στο περιεχόμενο και το ύφος της κριτικής. Δημοσιογραφικές όμως έρευνες ή ερωτήσεις για το πραγματικό κόστος της ανακαίνισης και το συνηθισμένο για τα δεδομένα της αγοράς ύψος του μισθώματος μιας κατοικίας, δεν είναι θέματα που υπερβαίνουν το όριο του εύλογου δημοσιογραφικού ενδιαφέροντος. Αφορούν τα αντικειμενικά στοιχεία μιας μισθωτικής σύμβασης, όχι τον ηθικό πυρήνα της προσωπικότητας ενός δημοσίου προσώπου.

Περισσότερα...

Σάββατο, 23 Ιανουαρίου 2021

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο

Η  ουσία των διερευνητικών επαφών

Η ανάληψη των καθηκόντων του Προέδρου Μπάιντεν και η επικείμενη επανάληψη, μετά από διακοπή πέντε περίπου ετών, των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία επιβάλλουν να διαμορφώσουμε μία συνολική εικόνα του σημείου στο οποίο βρίσκονται  οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση και των πιθανών προοπτικών της σχέσης αυτής. Χρειαζόμαστε συνεπώς μια εις βάθος εκτίμηση για το πώς μπορούν να εξελιχθούν τα πράγματα στην Τουρκία, για το πώς αντιλαμβάνεται η νέα διοίκηση Μπάιντεν τη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, για το εάν θα ανασυγκροτηθεί η στρατηγική οντότητα που λέγεται Δύση και εάν η Τουρκία θα απαντήσει θετικά ή αρνητικά στο δίλημμα «είναι θεμελιωδώς δυτική χώρα, έστω με ιδιορρυθμίες και «εξαιρετισμούς» ή θέλει να αλλάξει ριζικά τη σχέση της με τη Δύση». 

Περισσότερα...

Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2021

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο Βήμα της Κυριακής

«Δεν υπάρχει δημοκρατική επανάπαυση»

Θα μπορούσε να ήταν εκπαιδευτικό ντοκιμαντέρ για τους κινδύνους της δημοκρατίας. Αυτά που είδαμε όμως να εξελίσσονται μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου στις 6 Ιανουαρίου ήταν δυστυχώς μια πραγματική δυστοπία. Μας σόκαρε, ενώ ήταν το ηπιότερο από τα σενάρια θεσμικού εκτροχιασμού που είχαν συζητηθεί ως πιθανά για την περίοδο μεταξύ της 4ης Νοεμβρίου 2020, ημέρας της λαϊκής ψήφου και της 20ης Ιανουαρίου 2021, ημέρας της ορκωμοσίας και ανάληψης των καθηκόντων του νέου Προέδρου των ΗΠΑ. Δέκα πρώην υπουργοί Αμύνης, με πρώτο τον μετέπειτα αντιπρόεδρο Τσέινι, εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο εμπλοκής των ενόπλων δυνάμεων. Ο ίδιος ο Πρόεδρος του κοινού επιτελείου (αρχηγός ΓΕΕΘΑ) των ΗΠΑ, βρέθηκε στην ανάγκη να αποκλείσει, με δήλωσή του, το ενδεχόμενο εμπλοκής των ενόπλων δυνάμεων. Έχουμε πάντως μπροστά μας μια εβδομάδα μέχρι την ορκωμοσία Μπάιντεν και μπορεί να ζήσουμε και άλλες ακραίες καταστάσεις. Από την  αυτό-απονομή προεδρικής χάρης στον ίδιο τον Πρόεδρο Τραμπ, μέχρι την κίνηση της διαδικασίας της 25ης τροποποίησης (amendment) για τη διαπίστωση της αδυναμίας του Προέδρου να ασκεί τα καθήκοντά του τις τελευταίες ημέρες της θητείας του. 

Περισσότερα...

6 Ιανουαρίου 2021 (δημοσ. 16 Δεκεμβρίου 2020 ) 

[PDF] 

Ευάγγελος Βενιζέλος

Η ελληνική οικονομία εν μέσω πανδημίας αλλά με το βλέμμα στραμμένο στην έξοδο από αυτήν

- Παρατηρήσεις για την έκθεση Πισσαρίδη και το Ταμείο Ανάκαμψης 

Η Έκθεση της λεγόμενης επιτροπής Πισσαρίδη και παράλληλα οι προτάσεις της κυβέρνησης για την κατανομή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι η πρόσφορη αφορμή για μια οργανωμένη και επείγουσα δημόσια συζήτηση γύρω από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει και τις  προοπτικές που θα έπρεπε να έχει η ελληνική οικονομία εν μέσω πανδημίας, αλλά με το βλέμμα στραμμένο στην έξοδο από αυτή. Συζήτηση βασισμένη προφανώς σε υποθέσεις εργασίας και παραδοχές που ενδέχεται να ανατραπούν. Δεν γίνεται όμως διαφορετικά.

 Η Έκθεση είναι ένα έγκυρο και συστηματικό κείμενο που αναδεικνύει το βασικό ζήτημα:  Παρά τη δεκαετή προσπάθεια προσαρμογής (2010-2019) που δεν ήταν μόνο δημοσιονομική  αλλά και διαρθρωτική,  ξαναβρισκόμαστε σε ένα σημείο αφετηρίας, υπό την έννοια ότι δεν είναι ούτε σαφής στην ελληνική κοινωνία ούτε επαρκής για την ελληνική οικονομία η προσπάθεια που έχει γίνει. Αυτό οφείλεται προφανώς στο γεγονός ότι η περίοδος 2010-2019 δεν είναι πολιτικά ενιαία.

Περισσότερα...

30 Δεκεμβρίου 2020

[ PDF ]

Ευάγγελος  Βενιζέλος 

Οι επιπτώσεις της απόφασης για τη «Χρυσή Αυγή» στο πεδίο του Συνταγματικού Δικαίου - Τα πολιτικά δικαιώματα των καταδικασθέντων και οι συνταγματικοί φραγμοί στην εικονική «πολιτική»  δράση εγκληματικών οργανώσεων *

Η καμπύλη  του  φαινομένου  της «Χρυσής Αυγής», είναι γνωστή. Παρακολουθώ την ευρύτατη, σχεδόν ομόθυμη υποδοχή της απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών. Θυμάμαι με κάποια μελαγχολία ότι το 2012, όταν ζητούσα να ληφθούν θεσμικά μέτρα για την απομόνωση της «Χρυσής Αυγής» με τη συγκρότηση ενός δημοκρατικού μετώπου, δεν υπήρχε σπουδαία ανταπόκριση. Ίσως γιατί τότε δεν είχαμε ακόμη  δολοφονίες. Ίσως  γιατί η  κοινωνία τοποθετούσε  τότε τα πάντα μέσα στο κλίμα της «αντιμνημονιακής» αντίδρασης και της «άνω και κάτω πλατείας».

Περισσότερα...

 Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2020

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στα ΝΕΑ

Ας μη μας διαφεύγουν τα θεμελιώδη: Πότε ξανά σκευωρία τύπου Novartis

Επειδή ο χρόνος τρέχει και μας κατακλύζουν νέες και δύσκολες εμπειρίες, κυρίως η πανδημία, είναι χρήσιμο για την ποιότητα της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου να υπάρχει μια σαφής εικόνα για το τι είναι η σκευωρία Novartis. Να μη ξεχαστούμε  ως προς αυτό. Είναι μήπως μία σειρά εγκληματικών πράξεων ενός αναπληρωτή υπουργού, κάποιων εισαγγελικών λειτουργών, κάποιων δημοσιογράφων; Μήπως πρόκειται για καταχρήσεις εξουσίας, παραβάσεις καθήκοντος και στη συνέχεια, μέσω της υπόθεσης Μιωνή-Παπασταύρου, για εκβιάσεις και δωροδοκίες; Αυτή  είναι μία γραμμική και στενή ανάγνωση.

Η  υπόθεση Novartis είναι η πιο μεγάλη και, όπως αποδεικνύεται,  η πιο πρόχειρη σκευωρία της ελληνικής πολιτικής ιστορίας, μία ευθεία επίθεση κατά της Δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Δεν ήθελαν να στοχεύσουν απλώς  κατά δέκα πολιτικών προσώπων, μεταξύ των οποίων εμβληματικοί αντίπαλοι της προηγούμενης κατάστασης, ήθελαν να στοχεύσουν στην καρδιά της Δημοκρατίας και των εγγυήσεων του κράτους δικαίου. Η Δικαιοσύνη χρησιμοποιήθηκε ως μικροκομματικό εργαλείο. Εξαιτίας αυτού η ανεξαρτησία, το κύρος και η αξιοπιστία της  κατέστη  και παραμένει  ακόμα και σήμερα το πρώτο θύμα της σκευωρίας αυτής.

Περισσότερα...

30 Νοεμβριου 2020

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο αφιέρωμα του περιοδικού World Review, σε συνεργασία του Euro2day.gr με τους New York Times,  "Αποχαιρετισμός στη βεβαιότητα"

Η πολιτική αλλαγή στις ΗΠΑ ως στρατηγική πρόκληση για την Ελλάδα

Η πανδημία και οι παγκόσμιες επιπτώσεις της στην οικονομία, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, δεν έχουν  μεταβάλλει - μέχρι τώρα τουλάχιστον -  τους διεθνείς συσχετισμούς και το πλαίσιο μέσα στο οποίο ασκείται και η ελληνική εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας.

Ενδέχεται όμως το πλαίσιο αυτό να το επηρεάζει η έκβαση των αμερικανικών προεδρικών εκλογών. Η εκλογή του Προέδρου Biden αναδεικνύει ως βασικό το ερώτημα αν θα επέλθουν αλλαγές στον τρόπο που οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται τη θέση τους στον παγκόσμιο χάρτη. Αν θα αλλάξει η επίσημη αμερικανική αντίληψη για τη σχέση με την Ευρώπη, για τη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου, για την Β. Αφρική και τη Μ. Ανατολή. Αν θα επανέλθει σε ένα πιο συμβατικό και σταθερό πλαίσιο η αμερικανική στάση απέναντι στο ΝΑΤΟ. Και τι επιπτώσεις μπορεί να έχει η απομάκρυνση των ΗΠΑ από την ουσία αλλά και από το ύφος της πολιτικής Trump, στη στάση των ΗΠΑ ως προς την Τουρκία και το φαινόμενο Ερντογάν, ως προς την Ελλάδα, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό.

Περισσότερα...