Θεσσαλονίκη, 5 Μαΐου 2018

Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Σωτήρη Ντάλη «Η ευρωπαϊκή ενοποίηση, η Ελλάδα και ο κόσμος» (εκδόσεις Παπαζήση) στη 15η Διεθνή Έκθεση βιβλίου Θεσσαλονίκης, με τον Αντώνη Μανιτάκη και τον Κώστα Μποτόπουλο

Χαίρομαι πολύ που είμαστε εδώ για το βιβλίο που εξέδωσε ο Σωτήρης Ντάλης, ο οποίος είναι ένας από τους συνεπέστερους επιμελητές σημαντικών εκδοτικών παρεμβάσεων όχι μόνο στον χώρο της ευρωπαϊκής πολιτικής αλλά και στον χώρο της εξωτερικής πολιτικής. Ένας βαθύς γνώστης των θεμάτων αυτών, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Έχω τη χαρά μιας μακροχρόνιας συνεργασίας μαζί του σε διάφορες εκδοτικές και άλλες επιστημονικές πρωτοβουλίες. Την περίοδο δε που ήμουν Υπουργός Εξωτερικών είχα τη χαρά να συνεργάζομαι μαζί του καθώς είχε την επιστημονική ευθύνη για το Κέντρο Μελετών του Υπουργείου Εξωτερικών.

Περισσότερα...

Αθήνα, 27 Μαρτίου 2018

Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Ν. Ι. Μέρτζου, Το Μακεδονικό (εκδ. Μίλητος)

Θεοφιλέστατε, κυρίες και κύριοι,

μετέχω με πολύ μεγάλη χαρά στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του Νίκου Μέρτζου, Το Μακεδονικό, των Εκδόσεων Μίλητος, πρωτίστως λόγω της πολύ μεγάλης σημασίας του θέματος, βεβαίως και λόγω της επικαιρότητας του θέματος, του κρίσιμου πολιτικού ενδιαφέροντος που έχει το αντικείμενο του βιβλίου. Αλλά μετέχω και για να τιμήσω τον συγγραφέα.

Ο Νίκος Μέρτζος είναι ένας ευπατρίδης, ένας Έλληνας πατριώτης, βλαχικής καταγωγής, που έχει διανύσει μία μακρά διαδρομή. Δεν ταυτιζόμαστε ούτε πολιτικά ούτε ιδεολογικά, αλλά συμφωνούμε απολύτως στα μείζονα, και τα μείζονα είναι η αγάπη προς την πατρίδα, η αγάπη προς τη Μακεδονία, κυρίως όμως η αγάπη προς την αλήθεια. Είναι πολύ σημαντικό για μένα το τελευταίο αυτό στοιχείο και θέλω να τον συγχαρώ και να τον ευχαριστήσω γιατί δεν δίστασε, σε αυτή την κρίσιμη περίσταση, όπως και πολλές άλλες φορές, να διατυπώσει ευθαρσώς και με την αναγκαία τεκμηρίωση την θέση του. Το βιβλίο του τοποθετεί το ζήτημα στο ιστορικό του υπόβαθρο, παρουσιάζει τον διεθνοπολιτικό ορίζοντα και βεβαίως, με πολύ συγκεκριμένες αναφορές, το περιφερειακό πλαίσιο μέσα στο οποίο τίθεται το ζήτημα στην παρούσα συγκυρία. Ιστορία και συγκυρία ή, για να είμαι ακριβέστερος, γεωγραφία, ιστορία και συγκυρία, συνυπάρχουν με πολύ ισορροπημένο τρόπο στο βιβλίο αυτό.

Περισσότερα...

Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2017

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Σπύρου Λυκούδη, «Δρόμοι Αριστεροί, Διαψεύσεις Προσδοκίες» (Εκδόσεις Ινδικτος) 

Φίλες και φίλοι, ο Σπύρος Λυκούδης είναι ένα εμβληματικό πρόσωπο της ανανεωτικής, μεταρρυθμιστικής, φιλοευρωπαϊκής, δημοκρατικής Αριστεράς. Επιμένει στα επίθετα αυτά. Έχει αφομοιώσει το πολιτικό ύφος, το κλίμα θα έλεγα του ΚΚΕ Εσωτερικού, και συμφωνώ με τον Γιάννη Βούλγαρη που μας είπε ότι η κληρονομιά του ΚΚΕ Εσωτερικού, της Ανανεωτικής Αριστεράς των πρώτων χρόνων της Μεταπολίτευσης είναι αισθητικού χαρακτήρα. Και, η αλήθεια είναι ότι εάν δεν εκπληρωθούν οι αισθητικές πρωτίστως προϋποθέσεις για την Ελλάδα του μέλλοντος, θα δυσκολευτούμε δραματικά να οργανώσουμε τα επόμενα βήματα και να επανέλθουμε στην κανονικότητα.

Ο Σπύρος Λυκούδης είναι πιστός. Είναι πιστός στην Ανανεωτική Αριστερά και τις ιδέες του, είναι πιστός στους παλιούς του συντρόφους και τους φίλους του και, ίσως, πολλές φορές, υπερβολικά πιστός. Διστακτικός στο να κάνει ρήξεις στις σχέσεις του με ανθρώπους τις οποίες, ευτυχώς, έκανε στο τέλος, γιατί πάντα πρέπει να προτάσσονται οι ιδέες και οι πεποιθήσεις. Και απέδειξε με τον τρόπο αυτό ότι είναι ένας πολιτικός που κινείται με βάση την ευθύνη του, την ηθική της ευθύνης του, και όχι την ηθική της πεποίθησης που χαρακτηρίζει την Αριστερά, η οποία ενεργεί στο όνομα των πεποιθήσεών της και αυτή η ολιστική αντίληψη είναι που οδηγεί πολλές φορές στην ολοκληρωτική πρακτική.

Περισσότερα...

Θεσσαλονίκη, 25 Νοεμβρίου 2017

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου της Μιράντα Ξαφά, «Δημόσιο Χρέος» (εκδ. Παπαδόπουλος), στη Θεσσαλονίκη 

Με την Μιράντα Ξαφά έχουμε τελείως διαφορετικές ιδεολογικές και πολιτικές διαδρομές, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουμε συμπέσει. Και νομίζω πως ο κοινός παρανομαστής είναι ο ορθολογισμός και η υπευθυνότητα. Η υποχρέωση που έχουμε να λέμε τα πράγματα όπως είναι. Τεχνικά, και σε μεγάλο βαθμό πολιτικά, αλλά σίγουρα ιστορικά. Και χαίρομαι γιατί κάθε φορά που συζητάμε βρίσκουμε κοινά πεδία. Ιδίως δε στο θέμα του δημοσίου χρέους, έχουμε πλήρη ταύτιση. Ίσως έχετε δει το βιβλίο που εξέδωσα πριν λίγους μήνες, για τους μύθους και τις αλήθειες σε σχέση με το δημόσιο χρέος ( Επίκεντρο, 2017), εστιασμένο βέβαια στην εμπειρία της παρέμβασης του 2012 και στα όσα ακολούθησαν.

Το βιβλίο της κυρίας Ξαφά, στις εκδόσεις Παπαδόπουλος, στις μικρές εισαγωγές, είναι πιο γενικού αντικειμένου και πιο δύσκολο στη γραφή του- διότι δεν υπάρχει δυσκολότερο είδος από τα εισαγωγικά κείμενα με τα οποία πρέπει να μυήσεις κάποιον υποτίθεται «αμύητο» ή κατά τεκμήριο, μη ενημερωμένο αναγνώστη, σε ένα θέμα το οποίο είναι πολύπλοκο. Αυτό είναι απαιτητικό και εύθραυστο και χαίρομαι γιατί το επιχείρησε η κα. Ξαφά με τη βαθιά γνώση που έχει αλλά και την εμπειρία, την πρακτική αντίληψη των θεμάτων.

Περισσότερα...

Αθήνα 19 Σεπτεμβρίου 2017

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Αλέξανδρου Π. Μαλλιά, Πρέσβη ε.τ. «Στον αστερισμό του Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ: Η Νέα Τουρκία και Εμείς» (εκδόσεις Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ)

Κύριε Υπουργέ, αγαπητέ Πέτρο, κύριε επίτιμε Πρόεδρε του ΣτΕ - φιλοξενούμεθα στο αίθριο του Αρσακείου που είναι η έδρα του ΣτΕ, κύριε επίτιμε Αρχηγέ του ΓΕΑ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αγαπητές και αγαπητοί φίλοι, ευχαριστώ θερμά τις εκδόσεις Σιδέρη, τον κ. Χατζηβασιλείου για την πρόσκληση και τη φιλοξενία, κυρίως όμως ευχαριστώ και συγχαίρω τον Πρέσβη κ. Αλέξανδρο Μαλλιά, γιατί το δοκίμιό του που παρουσιάζουμε σήμερα είναι μια πρόκληση για αναστοχασμό και επαναξιολόγηση της εθνικής πολιτικής, κυρίως ως προς τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Δηλαδή ως προς το πιο κρίσιμο κεφάλαιο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας.

Σε ένα κεφάλαιο θα αναφερθούμε λοιπόν σήμερα για το οποίο θα ήταν αφέλεια να πει κανείς ότι η ελληνική πολιτική καλύπτεται από την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή από μια γενικώς διατυπωμένη δυτική αντίληψη για τα πράγματα αυτά. Ο αναστοχασμός καθίσταται επιτακτικός, γιατί έχουν επέλθει καθοριστικές μεταβολές στα διεθνή και περιφερειακά δεδομένα, μεταβολές που θέτουν πλέον επί τάπητος ακόμα και αυτό καθ’ εαυτό το ζήτημα του προσδιορισμού της έννοιας της Δύσης και της δυτικής στρατηγικής.

Περισσότερα...

Αθήνα, 5 Ιουλίου 2017

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Αχμέτ Ινσέλ «Η νέα Τουρκία του Ερντογάν - Από το δημοκρατικό όνειρο στην αυταρχική εκτροπή» (εκδόσεις Διάμετρος) 

Σας ευχαριστώ πολύ για την αντοχή σας.  Θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος, γιατί ήταν αξιοθαύμαστες οι παρουσιάσεις που προηγήθηκαν.  Πραγματικά άκουσα με πολύ μεγάλη προσοχή, έμαθα πράγματα, ενεργοποιήθηκε η σκέψη μου από αυτά που άκουσα και από τους τέσσερις φίλους που προηγήθηκαν και ευχαριστώ, Σωτήρη, πολύ για την προσωπική αναφορά σου. 

Βεβαίως ο θαυμασμός μου ξεκινά από τον εκδότη τον Δημήτρη Κούρκουλα, ο οποίος, ων Υφυπουργός μου στο Υπουργείο Εξωτερικών, με εντυπωσίασε με την επιθυμία του, θα έλεγα με την αποστολική διάθεσή του, μόλις απαλλαγεί από τα κυβερνητικά του καθήκοντα να κάνει αυτό που ήθελε πάντα από νέος, να ιδρύσει έναν εκδοτικό οίκο. Έναν εκδοτικό οίκο βεβαίως μπουτίκ, που ασκεί έναν παιδαγωγικό ρόλο με αυστηρά επιλεγμένους τίτλους που έχουν μία στόχευση πολιτική με την ευρύτερη έννοια του όρου.  Χαίρομαι γιατί το έχει καταφέρει αυτό και χαίρομαι γιατί σήμερα είμαστε εδώ υπό το συντονισμό του Άλκη Κούρκουλα, ο οποίος έχει παρακολουθήσει σχεδόν όλες τις δημόσια γνωστές επαφές μου με τις κατά καιρούς τουρκικές κυβερνήσεις τα τελευταία 25 χρόνια.  Δυστυχώς είναι 25 τα χρόνια αυτά. 

Περισσότερα...

 Αθήνα, 5 Ιουλίου 2017 

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του καθηγητή της Ιστορίας και της Λογιστικής στο University of Southern California, Jacob Soll «Λογιστική, Πολιτική και Λογοδοσία. Αναζητώντας τα αίτια της ανόδου και της πτώσης των εθνών» (εκδόσεις ΔΙΠΛΟΓΡΑΦΙΑ)*

Θέλω να καλωσορίσω και εγώ τον Jacob Soll στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην Αθήνα για δεύτερη φορά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, να ευχαριστήσω τον κ. Πρύτανη για την τόσο θερμή φιλοξενία,  να εκδηλώσω και εγώ τη χαρά μου γιατί ο καθηγητής κ. Νικίας, Πρόεδρος του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας είναι εδώ σήμερα μαζί μας και  μετέχει σε μια συζήτηση  με επίκεντρο το βιβλίο ενός  πολύ σημαντικού καθηγητή  του πανεπιστημίου του.

 Θα πω δυο λόγια μόνο για το τι συνεισφέρει ο Jacob Soll στη συζήτηση για την ορθή απεικόνιση των εθνικών λογαριασμών, για την ορθή απεικόνιση των στατιστικών στοιχείων ξεκινώντας, όμως, από την αντίληψη που έχει για την λογιστική.

Ίσως τον άκουγε έκπληκτος κάποιος που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην σπουδή και στην πρακτική της λογιστικής αντιλαμβανόμενος ότι αυτό που κάνει ως λογιστής έχει ένα τόσο μεγάλο ιστορικό, θεωρητικό, ιδεολογικό και αισθητικό βάθος.

Περισσότερα...

Αθήνα 30 Μαΐου 2017

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Λυμπουρή «Επιβάτες φορτηγών» (εκδόσεις Πάπυρος), στο Σπίτι της Κύπρου

Αποδέχθηκα με πολύ μεγάλη χαρά την πρόσκληση, φιλική και επίμονη του Κώστα Λυμπουρή να μετέχω και εγώ στην παρουσίαση του μυθιστορήματός του. Είναι πάντα πολύ μεγάλη μου χαρά αλλά και καθήκον να μετέχω σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με τον κυπριακό ελληνισμό. Κάθε είδους δραστηριότητες. Και χαίρομαι πραγματικά γιατί βρίσκομαι σήμερα μαζί σας. Ευχαριστώ από καρδιάς τον κ. πρέσβη για την τόσο φιλική και γενναιόδωρη προσφώνησή του και τον κ. πρώην πρέσβη για τα τόσα κολακευτικά λόγια που είπε από την εμπειρία της μακράς θητείας του στην Αθήνα. 

Μετά από αυτή την laudatio, όπως λέμε στο πανεπιστήμιο, μετά από αυτό το οργανωμένο επιστημονικό εγκώμιο που παρουσίασε ο Γιώργος Γιωργής για τον Κώστα Λυμπουρή, τις σπουδές και το έργο του, σε μένα απομένουν πάρα πολύ λίγα. Άλλωστε, ο συντονιστής μας ο Χρήστος Μιχαηλίδης που βιώνει την κυπριακή πραγματικότητα διάλεξε πολύ έντονες σκηνές μέσα από το βιβλίο για να μας φέρει σε επαφή με την ατμόσφαιρά του.

Περισσότερα...

Αθήνα 29 Μαΐου 2017

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του συλλογικού τόμου «Foreign policy under austerity : Greece's return to normality ?» (Pallgrave/ Macmillan, 2017) των Spyridon Litsas / Aristotelis Tziambiris, με τον Πρέσβη των ΗΠΑ, Geoffrey R. Pyatt, τον Επιτετραμμένο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Marc Bogdahn, τον Αντιπρόεδρο της ΝΔ, Κωστή Χατζηδάκη. Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Αριστοτελία Πελώνη

Σήμερα, αποχαιρετούμε με σεβασμό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, που πέρασε πλέον στην ιστορία του τόπου.

Κύριε πρέσβη, κυρίες και κύριοι, θέλω να ευχαριστήσω τους εκδότες του τόμου καθηγητές Σπ. Λίτσα και Αρ. Τζιαμπίρη για την πρόσκληση να μετάσχω σε αυτό το υψηλού επιπέδου πάνελ και να παρουσιάσω ένα πολύ ενδιαφέροντα συλλογικό τόμο με ευρηματικό τίτλο.

Οφείλω να εκφράσω τα πολιτικά και ακαδημαϊκά μου συγχαρητήρια στους επιμελητές, τους συγγραφείς και τον εκδότη. Χαίρομαι γιατί στο βιβλίο περιλαμβάνονται πρωτότυπες συμβολές Ελλήνων επιστημόνων στο πεδίο των διεθνών σχέσεων που εργάζονται σε Ελληνικά κυρίως αλλά και ξένα πανεπιστήμια.   

Οι συμβολές υπερβαίνουν τα όρια του τίτλου του βιβλίου καθώς πέραν από την περίοδο της οικονομικής κρίσης και της λιτότητας, αναφέρονται στο ιστορικό βάθος των επιμέρους θεμάτων και στη δυνατότητα να συγκροτηθεί μια ελληνική στρατηγική στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, στο πεδίο της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και στο πεδίο της διεθνούς οικονομικής πολιτικής και της  ενεργειακής πολιτικής.

Περισσότερα...

Αθήνα 26 Μαΐου 2017 

Ευάγγελος Βενιζέλος

Ο λαϊκισμός ως αμφισβήτηση του κεκτημένου της νεωτερικότητας*

Η αναζήτηση των διαφόρων εκδοχών του λαϊκισμού και η προσπάθεια για τη συγκρότηση ενός ορισμού καθολικής εφαρμογής μας δείχνει τη μεγάλη σημασία, αλλά και τα όρια της συγκριτικής πολιτικής. Όταν κάνει κανείς συγκριτική πολιτική παγκοσμίων διαστάσεων, όταν θέλει να εξετάσει ένα φαινόμενο σε όλες τις περιοχές του κόσμου, και μάλιστα όχι μόνο συγχρονικά αλλά και διαχρονικά, συγκεντρώνει έναν πολύ σημαντικό όγκο πληροφοριών, και οδηγείται σε πολύ ενδιαφέρουσες γενικεύσεις.  Αλλά αυτό εκ των πραγμάτων μειώνει την αναλυτική οξύτητα των εννοιών και των συμπερασμάτων. Διότι δεν είναι εύκολο να τα χωρέσεις όλα αυτά, σε ένα σύστημα εννοιών το οποίο αναγκαστικά είναι πειθαρχημένο και περιορισμένο.

Αξίζει συνεπώς να δούμε εάν πράγματι αυτό που λέγεται «λαϊκισμός» είναι μια ιδεολογία χαλαρού πυρήνα, η οποία ακριβώς επειδή έχει χαλαρό πυρήνα ψάχνει να φιλοξενηθεί σε μια σκληρή ιδεολογία, την οποία χρησιμοποιεί ως όχημα ( ξενιστή ).

Περισσότερα...